اشتغال خانگی با چه موانعی روبرو است؟

اشتغال خانگی راهکار مؤثری برای اشتغال‌زایی و توسعه کارآفرینی در کشور است. با توجه به نقش مؤثر بنگاه‌های کوچک اقتصادی در توسعه اقتصادی کشورها چندین سال است دنیا بر اشتغال خانگی تمرکز کرده است. در کشور ما نیز اقدامات مناسبی از قبیل طرح ساماندهی مشاغل خانگی به اجرا درآمده است. اما مسئله این است که افزایش آمار اشتغال خانگی به خودی خود توسعه اقتصادی را به همراه ندارد. به عبارت دیگر فرایند تبدیل این مشاغل به کسب و کاری موفق و سودآور با ثبت رسمی تازه آغاز می‌شود. در این مسیر موانع و چالش‌های بسیاری وجود دارد که گذر از آنها نیاز به حمایت کارشناسان و دولت دارد.

مشکلات اداری اشتغال خانگی

در مسیر توسعه اشتغال خانگی قوانین دولتی می‌توانند مانع یا راهگشا باشند. متأسفانه مطابق اظهارات فعالان مشاغل خانگی قوانین اداری بیشتر نقش مانع اشتغال خانگی را ایفا می‌کنند. به عنوان مثال بسیاری از قوانین در وزارت کار برای تمام مناطق کشور یکسان تعریف شده است. در حالی که تفویض اختیار به استان‌ها می‌تواند بخشی از مشکلات را کاهش دهد. بوروکراسی اداری مشکل دیگری است که در مسائل اقتصادی تبعات بیشتری نیز دارد. به عنوان مثال فرایند دریافت تسهیلات مشاغل خانگی بسیار پیچیده و زمان‌بر است. به صورتی که گاه پس از طی این فرایند و به دلیل وجود تورم در جامعه، مبلغ تسهیلات دیگر ارزشی ندارد.

مشکلات حوزه فروش در مشاغل خانگی

اساساً اشتغال خانگی به معنای حضور افراد تازه‌کار و عموماً بی‌تجربه در حوزه اشتغال است. با توجه به این که فروش خوب، ضامن حیات و بقای یک کسب و کار است مشاغل خانگی در این حوزه نیاز به حمایت دارند. یک اقدام مؤثر در این حوزه می‌تواند راه‌اندازی نمایشگاه با غرفه‌های رایگان برای کسب و کارهای خانگی باشد. در حالی که در شرایط فعلی حضور در هر نمایشگاهی مستلزم پرداخت هزینه است. مسئله دیگر مسئله آموزش اصول بازاریابی و فروش به این افراد است. با در نظر گرفتن میانگین دانش و مهارت این افراد قاعدتاً مطالب تخصصی بازاریابی و فروش برای اغلب این افراد دشوار است. بنابراین لازم است محتوای مناسب برای این افراد تولید شود. وزارت کار یا دیگر سازمان‌های مرتبط می‌توانند با ارائه محتوای کاربردی و در عین حال ساده در موفقیت کسب و کارهای خانگی تأثیر بسزایی داشته باشند.

مشکلات تأمین مالی مشاغل خانگی

بدیهی است تأمین سرمایه از موانع اصلی اشتغال خانگی است. در کشور ما طرح‌های متعددی برای تأمین سرمایه مشاغل خانگی ارائه شد ولی هیچکدام انتظارات پیش‌بینی شده را برآورده نکرد. به گفته برخی کارشناسان مشکل اینجاست که ما در این زمینه از قواعد تجربه شده در دنیا استفاده نکردیم. در تمام دنیا ابتدا مهارت، شرایط اقتصادی و نظام توزیع و فروش باید مورد تأیید قرار گیرد تا تسهیلات مالی ارائه شود. در واقع ابتدا ظرفیت اشتغال خانگی به عنوان یک کسب و کار توسط کارشناسان امر سنجیده می‌شود سپس با ارائه تسهیلات، مسیر موفقیت کسب و کار هموار می‌شود. اما در کشور ما برای ارائه تسهیلات تنها یک فرایند اداری پیچیده وجود دارد. هیچ‌کس ظرفیت کسب و کارهای خانگی و توان فروش آنها را ارزیابی نمی‌کند. در نتیجه آمار تسهیلات مشاغل خانگی بر روی کاغذ چشمگیر است ولی در واقعیت تعداد معدودی از این مشاغل به موفقیت می‌رسند.

سخن آخر

اشتغال خانگی بدون آموزش و حمایت نمی‌تواند اثرگذاری چندانی در توسعه اقتصادی کشور داشته باشد. ساماندهی مشاغل خانگی آغاز مسیری برای راه‌اندازی کسب و کارهای موفق است. لذا ارائه تسهیلات باید به بعد از بررسی کارشناسی و تعیین ظرفیت کسب و کار و آموزش‌های لازم موکول شود تا در نهایت آمار کسب و کارهای خانگی با آمار کسب و کارهای موفق تناسب داشته باشد.

منبع:روزنامه تفاهم