آمارها نشان می دهد که متأسفانه به دلیل گرانی لبنیات ، مصرف مواد لبنی به ویژه شیر در طی دو سه ماه اخیر کاهش چشمگیری داشته است. حتی افرادی هم که محدوده مصرف چشمگیری نیز داشته اند، مصرف خود را کاهش داده‌اند. البته قبلا نیز مصرف لبنیات در کشور در حد مطلوب نبوده با این حال امروز بیشتر کاهش یافته است. این کاهش مصرف حتما عوارض قابل توجهی در حوزه ی سلامت افراد جامعه در سال های آتی خواهد داشت. اما آنچه این موضوع را بیش از قبل حساس و بحرانی می کند، کاهش مصرف لبنیات در نوجوانان و بالاخص گروه سنی کودکان است. کودکانی که سلامتی آن ها به سلامتی آینده ی یک ملت گره خورده است و بار آن می تواند سلامت آتی کشور را دچار بحران نماید.
عوارض کاهش مصرف لبنیات در کودکان ممکن است به دلیل کمبود مواد مغذی مهمی که در محصولات لبنی وجود دارد، اتفاق بیفتد. محصولات لبنی شامل کلسیم، ویتامین D، پروتئین و چربی های سالم هستند که برای رشد و توسعه سالم استخوان ها، عملکرد عضلات و سیستم عصبی کودکان بسیار مهم هستند.
لبنیات منبع عمده ای از کلسیم هستند که برای ساخت استخوان ها و دندان های سالم ضروری است. کمبود کلسیم می‌تواند منجر به ضعف استخوانی (استئوپوروز) و ریسک بالای شکستگی ها در کودکان شود. ویتامین D به همراه کلسیم در جذب و استفاده از کلسیم توسط بدن کمک می‌کند. لبنیات معمولاً ویتامین D طبیعی را ارائه می‌دهند. کمبود ویتامین D می‌تواند منجربه کاهش جذب کلسیم و افزایش خطر مشکلات استخوانی و کم خونی شود. پروتئین های موجود در لبنیات برای رشد و توسعه عضلات بسیار حائز اهمیت است. کاهش مصرف پروتئین می‌تواند منجر به کاهش رشد و توسعه عضلات کودکان شود.
لازم به ذکر است که هر کودکی ممکن است به صورت متفاوت به کاهش مصرف لبنیات واکنش نشان دهد. در برخی موارد، کاهش مصرف لبنیات ممکن است منجر به عوارض بالا نشده و برخی از کودکان ممکن است بتوانند نیازهای مغذی خود را از منابع دیگر تامین کنند. اما معمولا، لبنیات به عنوان یک قسمت مهم از رژیم غذایی کودکان در نظر گرفته می‌شود و اطمینان از مصرف کافی مواد مغذی در این محصولات اهمیت دارد.
مقدار مناسب مصرف لبنیات برای کودکان بستگی به سن، نیازهای مغذی فردی و وضعیت سلامتی آنها دارد. برای کودکان 1 تا 3 سال، معمولاً 2 پیمانه (حدود 480 میلی‌لیتر) شیر روزانه توصیه می‌شود. برای بچه‌های 4 تا 8 سال، معمولاً 2.5 پیمانه (حدود 600 میلی‌لیتر) شیر روزانه مناسب است. اما این توصیه‌ها می‌توانند بسته به نیازهای فردی تغییر کنند. به جز شیر، می‌توانید برای تامین نیازهای لبنی کودکان از محصولات لبنی دیگر مانند ماست، پنیر یا دوغ نیز استفاده کنید. معمولاً مقادیر مصرف این محصولات می‌تواند با توجه به سن کودکان تعیین شود. مهم ترین نکته این است که رژیم غذایی کودکان شامل تنوع و تعادل مناسبی از مواد مغذی باشد. در صورتی که کمبود مصرف لبنیات در رژیم غذایی کودکان وجود دارد، باید تلاش شود تا از طریق منابع دیگری مانند سبزیجات، ماهی، تخم مرغ و مکمل‌های مغذی نیازهای آنها تأمین شود.
با توجه به سخت شدن معیشت مردم طبیعتا مصرف این مواد پروتئینی کاهش پیدا کرده است به همین دلیل تأکید مسئولان باید روی این موضوع باشد ، درغیر این صورت عوارض کاهش مصرف این مواد در آینده اثرات خود را بر روی سلامت مردم نشان خواهد داد. در این راستا دولت باید روی برنامه مصرف شیر در مدارس حداقل در استان های کم برخوردار تمرکز کند تا برای کودکان این مناطق مصرف یک واحد شیر را در طول روز داشته باشیم.
