اقتصاد جهان به سمت اقتصاد دیجیتالی در حال حرکت است و انقلاب چهارم از جنس اقتصاد دیجیتال خواهد بود و ستون اصلی آن بر پایه فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی بنا نهاده شده است. در این میان کشورهایی برنده خواهند بود که بتوانند بیشترین امکانات را برای بهره مندی مردم خویش فراهم کنند. چرا که واقعیت این است که فناوری ها روز به روز در حال رشد هستند و مدیران توانمند و آینده نگر نه تنها نباید از این فناوری رویگردان باشند، بلکه باید از مزایای بی نظیر آن حداکثر استفاده را نمایند.
این بخش از اقتصاد در حوزه دیجیتال بسیار وسیع عمل کرده و همه بخش های اقتصادی و اجتماعی شامل خرده فروشی، حمل و نقل ، سرویس های مالی، تولید، آموزش، بهداشت، رسانه و … را تحت تاثیر خود قرار داده و قسمت اعظم کسب و کارها بر پایه فناوری های دیجیتالی بنا می گردد. همچنین اقتصاد دیجیتال سبب گشته تا صنایع و خدمات جدید در سطح بهتری امکان ظهور پیدا کنند و متناسب با آن، بهره وری در عرصه اقتصادی از رشد فزاینده ی بی نظیری برخوردار گردد. البته رقابتی شدن اقتصاد از دیگر مزایای اقتصاد دیجیتال است.
شرکت های پیشرو در اقتصاد دیجیتال ، امروز آن هایی هستند که با ارائه یک پلتفرم دیجیتال که امکان تعامل تعداد زیادی تولیدکننده یا ارائه دهنده خدمات را با تعداد زیادی از مشتریان و مصرف کننده ها به ساده ترین شکل ممکن فراهم می کنند و از محل ارزش افزوده ایجاد شده و تسهیل روابط بین خریدار و فروشنده به کسب درآمد می پردازند. کاهش هزینه ها از استخدام، تاسیسات ، تجهیزات و … گرفته تا ارتقای جایگاه شهروندی و به تبع آن فروش موثر ، کارا و سرعت در زنجیره تامین و مشتری محوری جهانی از برجسته ترین مزایا و امکانات فراهم آورده شده در اقتصاد دیجیتال برای انجام تجارت هاست و البته مدل بسیار مناسب برای کسب و کارهای کوچک و متوسط به شمار ی رود.
از اینرو اقتصاد با این خصوصیات که مبتنی بر زیرساخت های فناوری اطلاعات است، فرصت ها و چالش های جدیدی را برای کسب و کارها و دولت ها بوجود می آورد. اقتصاد دیجیتالی بسیار پویا عمل کره و چه بخواهیم و نخواهیم به مرور کل اقتصاد جوامع را تحت الشعاع قرار می دهد و جامعه ها را متحول خواهد ساخت و به گشایش بازارهای جدید برای رشد و ارتقای اقتصادی کشورها کمک خواهد کرد و البته فرصت بسیار مغتنمی برای جوامع کمتر توسعه یافته ایجاد خواهد شد تا از این طریق به چرخه اقتصاد جهانی وارد شوند و از فرصت های حاصل از این اقتصاد بهره مند گشته و به رشد اقتصادی و شیوه زندگی خود کمک نمایند.
توسعه اقتصاد دیجیتال برای حل بخشی از مشکلات کشور در ایران یک الزام و نه یک انتخاب است. با توجه به ساختارهای سنتی حاکم بر تولید و تجارت کشور و پایین بودن توان رقابتی اقتصاد که با پایین بودن نرخ رشد بهره وری، رشد اقتصاد نازل و نرخ بیکاری بالا بویژه نرخ بیکاری دانش آموختگان اهمیت این موضوع را بیش از قبل نشان می دهد. البته اقتصاد دیجیتال همچون سایر حوزه ها کمی دیر وارد ایران شده است و از اینرو به دلیل نبود زیر ساخت های ارتباطی و تا حدودی شرایط اقتصادی ویژه جایگاه و شرایط متفاوتی از سایر کشورهای توسعه یافته دارد.
محرک اصلی این اقتصاد در تمام دنیا دولت ها هستند و با حرکت دولت ها بخش های مختلف اقتصادی جامعه و سازمان ها و کسب و کارها می توانند با بهره گیری از اقدامات دولت، نیازهای کسب و کار خویش را تشخیص و با تکیه بر توانمندی های بوجود آمده بستر خاص مورد نیاز خود را تامین و از مزایای این اقتصاد بهره مند گردند.
متاسفانه در کشور با علم بر اهمیت اقتصاد دیجیتال، نبود زیر ساخت های مناسب در حوزه پهنای باند اینترنت، نبود سیستم فرهنگ سازی و آموزش به شهروندان ، نبود امنیت کافی در شبکه و نبود ارتباط منسجم با اقتصاد جهانی و عدم قوانین حقوقی درخور برای به رسمیت شناختن تجارت الکترونیک را می توان بخشی از چالش های پیش روی توسعه اقتصاد دیجیتالی بیان نمود.
البته یکی از مسائل مهمی که در اقتصاد دیجیتالی ظهور نموده ، کسب و کارها و استارتاپ های نوپا در این بستر است، که این روزها نیز به شدت در حال توسعه و گسترش می باشند و نقش کلیدی در توسعه اقتصاد دیجیتال کشور بازی می کنند وعلی رغم تمامی چالش های پیش رو، آن عده از کارآفرینانی که توانسته اند در این حوزه ایده های خود را عملی کرده و کسب و کاری در عرصه های دیجیتالی و جدید راه بیاندازند، در آینده ای نه چندان دور ، گوی سبقت را از سایر رقبای خود ربوده و نه تنها شاهد یک تجارت پر سود برای خود، بلکه به عنوان یک اهرم کمکی قوی در راستای ارتقای اشتغال کشور به حساب می آیند.
