نقش فرهنگ در توسعه کارآفرینی
فرهنگ هرکشوری ، نشات گرفته از مجموعه ای باورها، اندیشه ها و ارزش های حاکم بر یک جامعه است . فرهنگ ؛ مقوله ای است که از بسیاری از شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حاکم بر جامعه تأثیر پذیرفته و به طریقی کار و فرهنگ بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند. وجود فرهنگ حامی کارآفرینی ، یکی از ابزارهای مهم رشد و توسعه کارآفرینی است.با رواج فرهنگ کارآفرینی، افراد جامعه با ارزش های کارآفرینانه بیشتر آشنا شده و افراد بیشتری کارآفرین خواهند شد.
این روزها نشریات، رسانه ها و تریبون های مختلف هر کدام در وصف کارآفرینی و لزوم سوق دادن و ایجاد انگیزه در جوانان به حوزه های کارآفرینی صحبت می کنند. حل مشکل اشتغال، شکوفایی صنعت ، اقتصاد ، پویایی و توسعه ی کشور مستقیم و غیرمستقیم را در حوزه های گوناگون در کارآفرینی جستجو می کنند و آن را گذرگاهی برای رسیدن به تعالی در تمامی حوزه ها می دانند. اما تنها با یک نگاه اجمالی به اطرافتان با سیل عظیمی از جوانان اعم از دختر و پسر روبرو خواهید شد که تنها به دنبال گرفتن مدرک در دانشگاه ها و مشغول شدن در مشاغل پشت میزنشینی ، بهترین سال های عمرشان را سپری می کنند و فارغ از دغدغه ی هر گونه فعالیت کارآفرینی با شنیدن خبرهای استخدامی و کارمندی ، قند ته دلشان آب می شود.
شاید دلیل عمده ی این خلاء، در نبود فرهنگ کارآفرینی بتوان جستجو کرد. کارآفرینی ؛ مستلزم کشف یک نیاز اجتماعی است که به شناخت بافت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه وابسته است. در این بین، دولت ها در بسترسازی برای کارآفرینی، نقش بسیار مهمی دارند ، چراکه همیشه بزرگ ترین مانع بر سر راه کارآفرینان، مسائل فرهنگی بوده و دولت ها می توانند ، فرهنگ ارزشی کشور را تغییر دهند . لازمه توسعه فرهنگی نیز کارآفرینی در عرصه فرهنگ است. این دقیقا همان مطلبی است که تاکنون از سوی متولیان آن چه دولت و چه نهادهای تربیتی چون خانواده، مدارس و دانشگاه ها مورد غفلت واقع شده است.
گسترش فرهنگ کارآفرینی ، رهگشای بسیاری از مشکلات اقتصادی خواهد بود و ارتباط آن با فرهنگ نوعی آمیختگی فرهنگ، هنر و اقتصاد در تولید، اشتغال و در نهایت تولید ملی خواهد بود. نظر به این که فعالیت های کارآفرینانه نوعی فرآیند و پدیده ی خلاقیت و نوآوری است، با سوق دادن جامعه ، بالاخص جوانان به ابداعات و اختراعات و همگانی سازی استفاده از آن ها، نقش بسزایی در ایجاد رفتارهای جدید و شکل گیری الگوهای نوین زندگی و به طور کلی به وجود آمدن فرهنگ کارآفرینی خواهد داشت.
شناسایی نیاز مخاطبان و تولید آثار فرهنگی متناسب با گروه های سنی مختلف و البته در زمینه های مختلف کسب و کار بی تردید ، تسهیل کننده فراگیر شدن فعالیت های کارآفرینانه خواهد شد. معرفی کارآفرینان بزرگ و موفق وطنی ، افکار و البته سرمایه های خواب جامعه را بیدار می سازد و پول های غیرمولد را به چرخه ی تولید باز می گرداند. تا مادامی که دلالی در حوزه ی املاک، دلار و سکه ، راهی میانبر و جذاب برای کسب درآمدهای میلیاردی باشد و ره صد ساله یک شبه طی شود ، هرگز نمی توان از فرایند ایجاد فرهنگ کارآفرینی در یک جامعه سخن به میان آورد.
از انواع و اقسام کتاب های تالیف شده در زمینه ی کارآفرینی، انتشار فیلم های کوتاه یا تیزرهای تبلیغاتی از کارآفرینان و تولید کنندگان مطرح و موفق وطنی که چگونه با دستان خالی آینده ی خود و مملکت شان را به بهترین نحو رقم زده اند، می تواند بزرگ ترین انگیزه برای جوانان متخصص و البته خلاق باشد.
نقش پررنگ نشریات کارآفرینی از یکسو می تواند با آموزه های مناسب و با ایجاد انگیزه به کارآفرینان جوان را در راهی که پیش گرفته اند، ثابت قدم تر نماید و از سوی دیگر با ایجاد و ترویج فرهنگ کار و کارآفرینی، نجات بخش جامعه از رخوت و بیکاری باشد.
قطع به یقین ، توسعه کارآفرینی و رغبت به انجام فعالیت های کارآفرینانه میان جوانان این کشور هرگز بدون خوراک فرهنگی و تاکید بر آموزه های علمی دست یافتنی نخواهد بود، که متاسفانه در کشور آنقدر که واژه ی کارآفرینی مورد توجه قرار می گیرد، بسترهای آن مورد توجه نیست. چرا که تنها مدح فعالیت های کارآفرینی ، پتانسیل لازم برای ورود جوانان به این حوزه را فراهم نمی سازد.
سرمایه گذاری های طولانی و البته هدفمند، نیروی انسانی آموزش دیده و با تجربه و و بازارهای جهانی می تواند دروازه ی ورود جوانان تحصیلکرده ی ما را به کارآفرینی تسهیل سازد . در این بین ، تربیت و حضور متخصصینی که توانایی تلفیق فرصت های اقتصادی و زیرساخت های فرهنگی کشور را داشته باشند ، بسی مغتنم است. بي شك در توسعه فرهنگ كارآفريني، عوامل متعددی دخيـل هـستند كـه ضـرورت دارد ، درجه تأثيرگذاري هر يك از آنها نیز مشخص گردد.
سیده مینا دیوبند – سردبیر روزنامه تفاهم
