افزایش آمار مصرف مواد مخدر صنعتی در میان نوجوانان و جوانان در کشور، زنگ خطری جدی برای سلامت جامعه و آینده سازندگان آن به صدا درآورده است. این پدیده شوم، نه تنها تهدیدی برای جسم و روان نسل جوان محسوب می‌شود، بلکه پیامدهای جبران‌ناپذیری را نیز بر ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تحمیل می‌کند. برای درک بهتر ابعاد این بحران و ارائه راهکارهای پیشگیرانه مؤثر، لازم است به بررسی علل و عوامل زمینه‌ساز این معضل و همچنین شناخت دقیق‌تر ویژگی‌های مواد مخدر صنعتی و تأثیرات مخرب آن‌ها بر جوانان بپردازیم.
یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش مصرف مواد مخدر صنعتی در میان نوجوانان و جوانان، تغییر در سبک زندگی و ارزش‌های اجتماعی است. در دنیای مدرن امروز، جوانان با چالش‌های متعددی روبرو هستند که از جمله آن‌ها می‌توان به فشار تحصیلی، بیکاری، مشکلات خانوادگی، کمبود اعتماد به نفس و احساس تنهایی اشاره کرد. این عوامل می‌توانند باعث شوند که جوانان به دنبال راهی برای فرار از مشکلات خود باشند و متأسفانه، مصرف مواد مخدر صنعتی را به عنوان یک راه‌حل موقت و آسان انتخاب کنند.
علاوه بر این، دسترسی آسان به مواد مخدر صنعتی و قیمت نسبتا پایین آن‌ها در مقایسه با مواد مخدر سنتی، از دیگر عوامل مهم در افزایش مصرف این مواد است. شبکه‌های توزیع مواد مخدر صنعتی به طور گسترده در سراسر کشور فعالیت می‌کنند و به راحتی می‌توانند این مواد را در اختیار جوانان قرار دهند. همچنین، تبلیغات گمراه‌کننده در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نیز نقش بسزایی در ترویج مصرف مواد مخدر صنعتی دارند. از سوی دیگر، کمبود آگاهی و اطلاعات صحیح در مورد خطرات و عوارض مصرف مواد مخدر صنعتی، از جمله عوامل مهم در افزایش آسیب‌پذیری جوانان در برابر این مواد است. بسیاری از جوانان تصور می‌کنند که مواد مخدر صنعتی اعتیادآور نیستند و یا اینکه مصرف آن‌ها فقط برای یک بار هیچ ضرری ندارد. این تصورات غلط می‌تواند باعث شود که جوانان به راحتی به سمت مصرف این مواد کشیده شوند و در نهایت، به اعتیاد مبتلا شوند.
برای پیشگیری از مصرف مواد مخدر صنعتی در میان نوجوانان و جوانان، لازم است یک رویکرد جامع و چندبعدی اتخاذ شود که شامل اقدامات پیشگیرانه، درمانی و حمایتی باشد. در زمینه پیشگیری، آموزش و آگاهی‌رسانی به جوانان و خانواده‌ها در مورد خطرات و عوارض مصرف مواد مخدر صنعتی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این آموزش‌ها باید به گونه‌ای طراحی شوند که جوانان را به تفکر انتقادی و تصمیم‌گیری آگاهانه تشویق کنند و آن‌ها را در برابر تبلیغات گمراه‌کننده محافظت کنند. همچنین، تقویت مهارت‌های زندگی در جوانان، از جمله مهارت‌های حل مسئله، مدیریت استرس، ارتباط مؤثر و نه گفتن، می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا در برابر فشارهای اجتماعی و وسوسه‌های مصرف مواد مخدر صنعتی مقاومت کنند. ایجاد فضاهای سالم و سازنده برای گذراندن اوقات فراغت جوانان، از جمله فعالیت‌های ورزشی، هنری و فرهنگی، نیز می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از مصرف مواد مخدر صنعتی ایفا کند.
در زمینه درمان، ارائه خدمات مشاوره‌ای و روان‌درمانی به جوانان معتاد، از جمله اقدامات ضروری برای کمک به آن‌ها در ترک اعتیاد و بازگشت به زندگی سالم است. این خدمات باید به صورت رایگان و در دسترس همگان قرار گیرند و با استفاده از روش‌های علمی و مؤثر ارائه شوند. همچنین، حمایت از خانواده‌های جوانان معتاد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا خانواده‌ها می‌توانند نقش مهمی در فرآیند درمان و بهبودی جوانان ایفا کنند.
حمایت فزاینده ی تمامی نهادها ازطرق مختلف از جمله ایجاد فرصت‌های شغلی و تحصیلی برای جوانان، از جمله اقدامات مهم برای کاهش آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر مصرف مواد مخدر صنعتی است. جوانانی که دارای شغل و تحصیلات مناسب هستند، کمتر احتمال دارد که به سمت مصرف مواد مخدر صنعتی کشیده شوند. همچنین، ایجاد شبکه‌های حمایتی اجتماعی برای جوانان، از جمله گروه‌های خودیاری و سازمان‌های مردم‌نهاد، می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا در برابر مشکلات و چالش‌های زندگی مقاومت کنند و از حمایت و پشتیبانی دیگران برخوردار شوند. برای پیشگیری از مصرف مواد مخدر صنعتی در میان نوجوانان و جوانان، لازم است همکاری و هماهنگی بین تمامی نهادها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی، از جمله وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، نیروی انتظامی، سازمان‌های مردم‌نهاد و رسانه‌ها، افزایش یابد. این همکاری و هماهنگی باید به گونه‌ای باشد که تمامی جوانان و خانواده‌ها از خدمات پیشگیرانه، درمانی و حمایتی مورد نیاز خود برخوردار شوند و جامعه‌ای سالم و عاری از مواد مخدر صنعتی برای نسل‌های آینده ایجاد شود.
