
ظرفیت یک نیروگاه فدای برقدزدی رمزارزها
در حالیکه برخی شهرها امسال با خاموشی دستوپنجه نرم کردند، هزاران ماینر غیرمجاز در سولههای صنعتی متروک شبانهروز فعالاند. مصرف برق این مراکز به اندازه تولید یک نیروگاه کامل است؛ نیروگاهی که اگر در خدمت مردم بود، میتوانست چراغ خانههای میلیونها ایرانی را روشن نگه دارد.
به گزارش پایگاه خبری نقش نیوز به نقل از ایسنا، مصرف برق مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز در ایران به سطحی رسیده که اکنون تخمین زده میشود بین ۱۷۰۰ تا ۲۵۰۰ مگاوات از بار شبکه سراسری را به خود اختصاص داده باشد؛ عددی که معادل ظرفیت یک نیروگاه بزرگ ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ مگاواتی است. این میزان مصرف، برابر برق مورد نیاز ۲.۵ میلیون خانوار یا جمعیت کل استان گیلان برآورد میشود.
شناسایی و کشف بیش از ۲۷۰ هزار دستگاه ماینر غیرمجاز
بر اساس دادههای شرکت توانیر، از ابتدای اجرای طرح شناسایی تاکنون بیش از ۲۷۰ هزار دستگاه ماینر غیرمجاز کشف شده که حدود ۷۰ هزار دستگاه از بین رفته و ۲۰۰ هزار دستگاه نیز در انبارهای سازمان جمعآوری و فروش اموال تملیکی نگهداری میشود. با این حال، همچنان برآورد میشود حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار دستگاه ماینر در نقاط مختلف کشور فعال باشند.
در ششماهه نخست سال ۱۴۰۴، فقط در ۱۶۵۰ واحد صنعتی بیش از ۶۲۰۰ دستگاه ماینر غیرمجاز شناسایی شده که توان مصرفی آنها به ۲۱ مگاوات میرسد. بخش قابل توجهی از این دستگاهها در شهرکهای صنعتی متروک یا سولههای بلااستفادهای نصب شدهاند که همچنان از برق سهفاز صنعتی بهره میبرند. این حجم از مصرف برق، بهتنهایی معادل انرژی مورد نیاز برای تأمین برق یک شهر کوچک صنعتی است.
۳۰ درصد از ماینرهای غیرمجاز در واحدهای صنعتی مستقرند
دادهها نشان میدهد حدود ۳۰ درصد از کل ماینرهای غیرمجاز کشور در واحدهای صنعتی فعال یا نیمهفعال مستقرند؛ مسألهای که باعث شده سهم این بخش از برق مصرفی غیرمجاز به بیش از ۷۰۰ مگاوات برسد. این میزان برق تقریباً برابر با مصرف کل استان سمنان در فصل زمستان است.
فعالیت این مزارع غیرمجاز علاوه بر فشار بر شبکه برق، موجب اختلال در تأمین انرژی صنایع واقعی و بخشهای حیاتی کشور شده است. در حالیکه پیک بار مصرف کشور در تابستان به ۷۸ هزار مگاوات میرسد، حدود ۲۰۰۰ مگاوات از ناترازی میان تولید و مصرف تنها به دلیل فعالیت ماینرهای غیرمجاز ایجاد میشود.
به گفته کارشناسان صنعت برق، بخش عمدهای از این مراکز از برق یارانهای کشاورزی یا صنعتی استفاده میکنند و در نتیجه، علاوه بر تحمیل هزینههای سنگین به شبکه، موجب تضییع منابع عمومی نیز میشوند. در بسیاری از موارد، صاحبان سولهها یا زمینها ملک خود را اجاره میدهند اما در قبال بدهی برق، خسارت به شبکه یا تجهیزات نیز مسئول شناخته میشوند.
پرداخت پاداش ۹ میلیاردی به معرفیکنندگان
از ابتدای امسال، توانیر برای افزایش مشارکت عمومی در کشف مراکز غیرمجاز، سقف پاداش معرفیکنندگان را به ۳۰۰ میلیون تومان افزایش داده و تاکنون بیش از ۹ میلیارد تومان پاداش به گزارشدهندگان و عوامل کشف پرداخت شده است. بیش از نیمی از کشفیات اخیر از طریق گزارشهای مردمی محرمانه به سامانه ۳۰۰۰۵۱۲۱ انجام شده است.
در تازهترین دستورالعمل تدوینشده برای برخورد با مراکز غیرمجاز، در صورت آسیب به شبکه یا تجهیزات برق، متخلفان مشمول مجازات تخریب اموال عمومی طبق ماده ۶۸۷ قانون مجازات اسلامی خواهند شد. همچنین در صورت دستکاری کنتور یا کابل برق، ۵۰ درصد هزینه اضافی نسبت به خسارات برآوردشده از متخلف دریافت میشود.
کارشناسان تأکید دارند که فعالیت قانونی در حوزه استخراج رمزارز تنها در شرایطی مجاز است که از برق نیروگاههای اختصاصی یا تجدیدپذیر تأمین شود. با این حال، تداوم فعالیت مزارع غیرمجاز در بخشهای صنعتی و کشاورزی نهتنها امنیت انرژی کشور را تهدید میکند، بلکه فرصت توسعه زیرساختهای تولید و اشتغال واقعی را نیز از بین میبرد.
در شرایطی که کشور برای تأمین برق پایدار صنایع بزرگ، بخش کشاورزی و مصارف خانگی تلاش میکند، روشن است که مقابله با این حجم از مصرف غیرقانونی، نیازمند همکاری گسترده میان وزارت نیرو، وزارت اطلاعات، وزارت ارتباطات، گمرک، قوه قضاییه و نهادهای انتظامی است. تنها با همافزایی این دستگاهها میتوان مانع از آن شد که ظرفیت یک نیروگاه کامل در مسیر منافع شخصی و فعالیتهای غیرقانونی تلف شود.