به گزارش نقش نیوز ، استان مازندران در تعطیلات نوروز امسال شاهد حضور گسترده مسافران بود به‌طوری که بر اساس آمار رسمی، بیش از ۱۳ میلیون نفر شب اقامت در این استان ثبت شد. این رقم نشان‌دهنده محبوبیت بالای مازندران به عنوان مقصد گردشگری است، در عین حال نگرانی‌های جدی درباره مدیریت پسماند و پیامدهای زیست‌محیطی آن را برجسته می‌کند.

با فرض اینکه هر مسافر به طور متوسط بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ گرم زباله در روز تولید می‌کند، حجم پسماند تولیدشده در این دوره به ۶۵۰۰ تا ۱۰۴۰۰ تن می‌رسد. این میزان زباله‌ اضافی، فشار مضاعفی بر سیستم مدیریت پسماند استان وارد کرده است، در حالی که مازندران از قبل با چالش‌های جدی مانند دفن غیربهداشتی زباله و نشت شیرابه‌های سمی به آب‌های زیرزمینی مواجه بوده است.

با وجود افتخار مسئولان استانی به استقبال بی‌سابقه گردشگران، به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی روشن و کارآمدی برای مقابله با این حجم انبوه پسماند وجود ندارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه این روند بدون راه‌حل‌های پایدار، تهدیدی جدی برای محیط‌زیست و سلامت مردم منطقه خواهد بود.

اگر مازندران می‌خواهد به مقصد اصلی گردشگری ایران تبدیل شود، باید پیش از هر چیز زیرساخت‌های بهداشتی و زیست‌محیطی خود را تقویت کند. گردشگری پایدار نه با انباشت زباله، که با مدیریت علمی آن ممکن می‌شود. وقت آن است که به جای افتخار به آمار گردشگران، پاسخگوی حجم فزاینده زباله و تهدیدات ناشی از آن باشیم.

«عُزیر عابسی»، دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، در گفت‌وگو با ایسنا از بحران مدیریت پسماند در مازندران به عنوان یک چالش ملی یاد کرد و گفت: مازندران، به‌ویژه شهرهای غربی مانند چالوس، متل قو و رامسر، نخستین مقصد گردشگری ایرانیان است، اما این حجم از گردشگر، بار مشکلات زیست‌محیطی و مدیریتی سنگینی را بر دوش استان گذاشته است.

هجوم ۱۳ میلیون گردشگر و زباله‌های رهاشده

بر اساس آمارهای رسمی، امسال بیش از ۱۳ میلیون سفر به مازندران در ایام نوروز انجام شد، اما گردشگران معمولاً با خود آب معدنی، نوشابه و مواد غذایی می‌آورند و زباله‌های بیشتری تولید می‌کنند.

عابسی با اشاره به افزایش چشمگیر حجم پسماند در ایام تعطیلات گفت: در برخی شهرهای شمالی، میزان زباله در آخر هفته‌ها و تعطیلات نوروز به ۱.۵ تا ۲ برابر حد معمول می‌رسد. در شهرهای کوچکتر که میزبان جمعیتی بیشتر از ساکنان خود هستند، این رقم حتی بیش از دو برابر می‌شود.وی افزود: متأسفانه گردشگران زباله‌ها را رها می‌کنند و می‌روند، اما جمع‌آوری این پسماندها در جغرافیای سخت مازندران و با وجود سوءمدیریت‌ها، کاری دشوار است.عابسی با انتقاد از بی‌توجهی دولت به این معضل گفت: هر بار که از مسئولان ملی درخواست بودجه و مدیریت یکپارچه برای پسماند مازندران می‌شود، پاسخ این است: «با امکانات و بودجه خودتان مشکل را حل کنید!» درحالی‌که مازندران تنها متعلق به مردم این استان نیست، بلکه یک مقصد ملی است که گردشگران از سراسر ایران و حتی از خارج از کشور به آن سفر می‌کنند.

این استاد و پژوهشگر محیط زیست دانشگاه نوشیروانی بابل ادامه داد: متأسفانه گاه‌ و بی‌گاه بودجه‌هایی تزریق می‌شود، اما در چرخه فساد اداری گم می‌شود. وزارت کشور نیز نقش مؤثری در حل این بحران ندارد و نتیجه این بی‌تدبیری، وضعیت اسفبار فعلی است.

زباله‌های ویژه گردشگران و نبود صنایع بازیافت

عابسی با اشاره به نوع خاص زباله‌های تولیدشده توسط گردشگران هشدار داد: گردشگران حجم زیادی از قوطی‌های فلزی، شیشه و پلاستیک تولید می‌کنند، اما صنایع بازیافت در مازندران بسیار محدود است. تنها بخشی از پلاستیک‌ها در جویبار بازیافت می‌شود، اما فلزات و شیشه باید به استان‌هایی مانند قزوین، اصفهان و البرز منتقل شوند که هزینه‌های حمل‌ونقل را افزایش می‌دهد.

راهکارهای بلاتکلیف؛ از زباله‌سوز تا انتقال زباله به گلستان

عابسی به برخی پیشنهادهای مطرح‌شده برای حل بحران پسماند از جمله انتقال زباله از غرب مازندران به بیابانهای استان گلستان از طریق خط آهن و دفن ایمن، احداث زباله‌سوزها و لندفیل‌های بهداشتی، تفکیک زباله از مبدأ اشاره کرد و از اجرا نشدن آنها انتقاد کرد.وی تصریح کرد: متأسفانه این طرح‌ها روی کاغذ باقی مانده‌اند، زیرا هر راه حل درستی نیازمند مدیران توانمند و شفاف است.

هشدار درباره شیرابه و آلودگی منابع آب و خاک

عابسی با اشاره به خطرات شیرابه‌های زباله، هشدار داد: تأثیرات مخرب شیرابه بر آب و خاک بارها مورد تأکید قرار گرفته، اما هنوز اقدامی جدی صورت نگرفته است. باید برای مدیریت پسماند در استان‌های گردشگرپذیر مانند مازندران برنامه‌ریزی ملی شود، در غیر این صورت، بحران کنونی روزبه‌روز وخیم‌تر خواهد شد.