رشد 58 درصدی شاخص برخورداری از آب شرب سالم عشایر از ابتدای انقلاب

خراسان جنوبی – رضا بهنام – شاهپور علائی‌مقدم رئیس سازمان امور عشایری در شورای عشایری استان خراسان جنوبی گفت: برای سومین دفعه در یک سال اخیر در استان خراسان جنوبی حضور دارم.
وی افوزد: جامعه عشایری به عنوان جامعه زحمتکش کم توقع و اثر گذار در اقتصاد کشور امنیت غذایی و توسعه پایدار هستند.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: عشایر از قدیم با به‌کارگیری استراتژی کوچ به دنبال آب مجازی بودند. علائی‌مقدم افزود: در سال ۱۲۲۵ که جمعیت کل ایران شش میلیون نفر بود ۳۸ درصد از مردم زندگی عشایری داشتند.

وی با بیان این‌که امروزه از آب مجازی صحبت می‌شود اظهار کرد: عشایر تیزبین و دوست دار طبیعت بودند و از قدیم در امتداد اقلیم حرکت می‌کردند به همین دلیل جامعه عشایری کم‌جمعیت اما بسیار اثرگذار و ارزشمند در کشور هستند.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: بر اساس آخرین آمار ثبتی مبنایی در سال ۱۳۹۸ که شیوه جدید و علمی و آمارگیری بود و با همکاری مرکز آمار ایران اتفاق افتاد، جمعیت عشایری کشور، از ۲۱۳ هزار خانوار به ۲۴۶ هزار خانوار افزایش پیدا کرد یعنی بعد خانوار عشایری زیاد شده بود اما قدر مطلق جمعیت عشایری همان یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است.

علائی‌مقدم افزود: افزایش بعد خانوار عشایر در کنار ثابت ماندن جمعیت آن به دلیل توجه به ظرفیت های قانونی چه در قانون برنامه ششم و چه در قوانین بودجه سنواتی بوده که نقش خانوار عشایر و ارائه خدمات به خانواده عشایر پررنگ بوده است و باعث شده فرزندان عشایر خانواده جدید تشکیل دهند.

وی اظهار کرد: خلائی که در سازمان امور عشایر حس می کردیم این بود که ظرفیت قانونی به نفع عشایر نداشتیم به این نتیجه رسیدیم تا در قانون برنامه پنج ساله ظرفیت برای عشایر ایجاد کنیم.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در برنامه پنجم توسعه فقط یک بار از عشایر نام برده شده بود و آن نیز بیمه اجتماعی عشایر بود اما با پیگیری های انجام شده در برنامه ششم توسعه ۱۷ بار از عشایر نام برده شده است.

علائی‌مقدم افزود: قبل از ایجاد ظرفیت کانونی ملتمسانه دنبال بودجه و اعتبار می‌رفتیم اما زمانی که ظرفیت قانون ایجاد شد به موضوع مطالبه گرانه تبدیل شدیم.
وی اظهار کرد: بند ب ماده ۶ قانون برنامه ششم توسعه برخورداری عشایر از قانون درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده را دارد که در کل کشور حدود ۱۶۰ میلیارد تومان از طریق فرمانداری ها برای ارائه خدمات ایجاد می شود.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در ماده ۲۷ نیز ارتقای شاخص‌های برخورداری عشایر تا پایان برنامه ششم توسعه سال ۹۵ درصد است.
علائی‌مقدم افزود: سازمان امور عشایری یک سازمان جامعه توسعه ای است علاوه بر بخش تولید در بخش های اجتماعی و فرهنگی و زیربنایی نیز فعالیت دارد که باید تمام دستگاه‌ها کمک کنند.

وی اظهار کرد: حدود ۱۵ شاخص را در سازمان امور عشایری مطالبه گری می‌کنیم که مهمترین آنها آب را بهداشت و درمان آموزش و پرورش برق است که باید تا پایان برنامه ششم ارتقا می‌دادیم که برای ارتقای این شاخص‌ها نیاز به بودجه است.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: با اذن مقام معظم رهبری پیشنهاد دولت و مصوبه مجلس در بندهای تبصره ۴ سال ۱۳۹۸ اعتبارات بسیار خوبی به جامعه عشایری اختصاص پیدا کرد که ۲۵۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ برای اجرای ۶۱۵ پروژه آبرسانی به سامانه‌های عشایری اختصاص پیدا کرد و در سال ۱۳۹۹ نیز ۱۳۵ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد که استان خراسان جنوبی نیز بی بهره نبوده است و جزو بهترین استانها در ارتقای این شاخص است حدود ۳۵ میلیارد تومان در دو سال به صورت اعتبارات نقدی اختصاص پیدا کرد و در کل کشور نیز تحولات عظیمی ایجاد شد.

علائی‌مقدم افزود: در دهه فجر امسال در ارتقای شاخص های برخورداری از آب سوال محدود ۶۱۳ پروژه که سه ماه قبل توسط رئیس جمهور افتتاح شد و یکی از شاخص ترین پروژه ها در استان خراسان جنوبی بود در شهرستان زیرکوه به بهره برداری رسید.
وی اظهار کرد: در دهه فجر امسال ۲۸۸ پروژه با اعتباری بالغ بر ۱۳۵ میلیارد تومان در کل کشور به بهره برداری می رسد.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در استان خراسان جنوبی فردا دو پروژه افتتاح خواهیم کرد که اعتباری بالغ بر ۲۰ میلیارد تومان دارد و در راستای ارتقای برخورداری از آب شرب است.
علائی‌مقدم افزود: جامعه عشایری در ابتدای انقلاب اسلامی ۵ درصد از آب شرب سالم برخوردار بوده است اما بعد از ۴۰ سال تلاش تا ابادای سال 1398 این شاخص به ۴۳ درصد رسیده است.

وی اظهار کرد: اعتباراتی که از محل صندوق ذخیره ارزی باعث مقام معظم رهبری این مصوبه مجلس و عنایت دولت انجام شد و میانگین شاخص برخورداری از سالم در جامعه عشایری از ۴۳ درصد به ۶۳ درصد رسیده است.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در جامعه عشایری روزانه حدود ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر آبرسانی سیار داریم و حدود ۷۵۰ ناوگان به عشایر آبرسانی انجام می‌دهند.
علائی‌مقدم افزود: در آبرسانی دو شاخص داریم که یکی شاخص آب شرب سالم بهداشتی و پایدار است که ۶۳ درصد است و دیگری آبرسانی با ایستگاه پمپاژ که برای آب شرب دام و انسان اختصاص پیدا می‌کند ۷۸ درصد است.

وی اظهار کرد: ۱۳۵ میلیارد تومان کمک بلاعوض برای توسعه انرژی های نو در بحث برق اختصاص پیدا کرد 13 هزار و پانصد پنل خورشیدی در کشور توزیع می‌شود و سهم استان خراسان جنوبی یک هزار و 200 پنل خورشیدی است.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: جامعه عشایری از خدمات درمانی محروم بودند که تفاهمنامه با وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی داشتیم که ۸۰۰ خانه بهداشت تا پایان برنامه ششم توسعه در محله های عشایر ایجاد شود که تاکنون ۴۰۰ خانه بهداشت در کشور به بهره‌برداری رسیده است و در خراسان جنوبی ۱۳ خانه بهداشت است که هشت خانه بهداشت به بهره برداری رسیده و ۵ خانه بهداشت دیگر نیز تا شش ماهه نخست سال بعد به بهره‌برداری خواهد رسید.

علائی‌مقدم با بیان این‌که 66 هزار کیلومتر در کشور ایل راه داریم افزود: نگهداری ایل راه های عشایری برای ما بسیار سخت است.
وی اظهار کرد: در بودجه ۱۴۰۰ پیشنهاد داریم ایجاد ردیف بودجه مستقل برای نگهداری ایل راه های عشایری ایجاد شود که در کمیسیون بودجه و کمیسیون تلفیق تصویب شده است که اگر بودجه به تصویب نهایی برسد در سال اول بناست ۵۰ میلیارد تومان برای مرمت و نگهداری این راه‌های عشایری اختصاص پیدا کند و از وزارت راه و شهرسازی نیز درخواست می‌کنیم ما را در این مسیر کمک کنند.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در کارهای برون دستگاهی ۲۸۲ پروژه در کل کشور با اعتبار هزار و ۴۴۰ میلیارد تومان در دهه فجر به بهره برداری می رسد.

علائی‌مقدم افزود: در روز ملی روستا و عشایر رئیس جمهور قول دادی یک و نیم میلیون نفر از روستاییان و عشایر بیمه اجتماعی رایگان شوند که صد هزار نفر از عشایر تحت پوشش بیمه رایگان قرار می‌گیرند و سهم استان خراسان جنوبی در این زمینه ۶ هزار نفر است.
وی با بیان این‌که تحولات بزرگی با ایجاد ظرفیت قانون در جامعه عشایر اتفاق افتاده است اظهار کرد: در سال ۱۳۹۵ تولید گوشت قرمز در جامعه عشایری ۱۵۰ هزار تن بود.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: از سال ۱۳۹۵ تا سال ۱۳۹۹ برنامه ای را نوشتیم و در مجلس تصویب کردیم مبنی بر اینکه یک واحد درصد ورودی صندوق توسعه ملی برای افزایش تولید گوشت قرمز در کشور اختصاص پیدا کند.

علائی‌مقدم افزود: تسهیلات کم بهره ای که دادیم از محل ماده ۱۰ و ۱۲ و به کارگیری روش های نوین، به رکورد تولید ۲۰۰ هزار تن در دهه فجر رسیدیم یعنی ۵۰ هزار تن افزایش تولید گوشت قرمز در جامعه عشایری.
وی اظهار کرد: در استان خراسان جنوبی ۳۵ میلیارد تومان تسهیلات کم‌بهره در جامعه عشایری پرداخت شده است.

رئیس سازمان امور عشایری کشور با بیان این‌که عشایر با کم‌ترین مزاحمت ۲۵ درصد گوشت قرمز کشور را تولید می‌کنند گفت: یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر جمعیت عشایر کشور حدود ۲۵ درصد گوشت قرمز کشور را از منابع دام سبک تولید می‌کنند.
علائی‌مقدم افزود: اگر این جمعیت را تناسبی با تولید ببندیم، هر یک نفر عشایر گوشت مورد نیاز ۱۶ نفر ایرانی را تامین می‌کند.

وی اظهار کرد: این است که میگوییم عشایر نماد اقتصاد مقاومتی هستند چرا که با کمترین توجه می‌توانیم بیشترین بهره وری را در جامعه عشایر داشته باشیم.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: ۳۵ درصد صنایع دستی و ۴۰ درصد فرش صادراتی را در عشایر داریم.

علائی‌مقدم افزود: مشکل بخش کشاورزی که ۱۳۵ میلیون تن در کشور انواع محصولات کشاورزی تولید می شود و از ۸۴ میلیون هکتار مراتع کشور حدود ۳۴ میلیون هکتار دست عشایر است یعنی عشایر در ۵۹ درصد سرزمین ایران پراکنده هستند به همین دلیل وظایف سایر دستگاه ها برای عشایر بیشتر می‌شود.

وی اظهار کرد: در جامعه عشایر سالانه حدود ۱۰ میلیون راس دام زنده عرضه می کنیم و قصه تولید دام نهاده ها واکسیناسیون حمله گرگ ها و… را عشایر تحمل می کنند زمانی که تولید میخواهد اقتصادی شود زنجیر قطع میشود و واسطه و دلال وارد میشود و درآمد را برمیدارد.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: نیاز است تا زنجیره تولید گوشت قرمز تا سرسفره مصرف کننده را تکمیل کنیم.
علائی‌مقدم افزود: یعنی بعد از تولید دام کشتار قطعه بندی بسته بندی و لی‌بل زنی تا سر سفره مصرف‌کننده باشد.

وی اظهار کرد: اگر این را با استفاده از تسهیلات بانکی و کمک تشکل‌ها و تعاونی‌ها دنبال کنیم عشایر می توانند از معیشت و رفاه کامل برخوردار شوند.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: دو روز پیش در استان ایلام بودم که عشایر گلایه داشتند آن روی دست ما مانده است این در صورتی است که آن طرف مرز سه و نیم یورو قیمت دام زنده است اما در داخل کشور حدود ۵۳ هزار تومان است.
علائی‌مقدم افزود: چرا حرفی از مازاد دام داریم چون زنجیره تولید گوشت قرمز را تا آخر ادامه نمی دهیم.

وی با بیان این‌که در اصلاح تغذیه کارهای خوبی انجام و کارگاه های تولید کنسانتره ایجاد شده است اظهار کرد: ۴۲ کارخانه تولید کنسانتره در جامعه عشایری در کشور داریم.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: تا سه سال قبل در جامعه عشایری ۱۰ هزار تن کنسانتره مصرف می شد اما اکنون با کارهای ترویجی که اتفاق افتاده اکنون ۵۰۰ هزار تن در کشور از کنسانتره دامی استفاده می شود.

علائی‌مقدم افزود: قول میدهم در کارخانه تولید روغن لانولین ۵۰ درصد مشارکت از طریق اتحادیه مرکزی داشته باشیم امیدواریم با همکاری جهاد کشاورزی و برنامه و بودجه خراسان جنوبی زمین آماده شود و اگر تسهیلاتی مورد نیاز است می‌توانیم تامین کنیم.

وی اظهار کرد: در سال جهش تولید طرحی برای زنان عشایر داریم به طوری که هرچقدر تسهیلات کم بهره بخواهند در زمینه های صنایع دستی، فراورده های لبنی و فرآوری پشم دام های آمادگی پرداخت داریم.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: در این سفر از صندوق توسعه ملی ۱۲ میلیارد تومان را به استان خراسان جنوبی اختصاص دادم و آمادگی پرداخت تسهیلات را داریم.

علائی‌مقدم افزود: در دهه فجر فروشگاه اینترنتی عشایر شاپ روی سایت سازمان عشایری کشور قرار گرفته است و هرچه تشکل‌ها و تعاونی‌های ما در استانهای مختلف صنایع دستی تولید کنند می‌توانند در سامانه بارگذاری کنند تا در کل کشور نمایش داده شود و با کمترین هزینه توسط شبکه فروش به دست خریدار برسد.

وی اظهار کرد: در استان خراسان جنوبی همایش ها و جلسات متعددی برگزار می شود که از استاندار می خواهم دستور دهید تمام مدیران از صنایع دستی و دست بافته های عشایری برای هدیه استفاده کنند که می تواند به زنان عشایر کمک کند.

رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: تکمیل پروژه های نیمه تمام دغدغه ما است و خوشحالم که اسفندماه سال گذشته پروژه را کلنگ زنی کردیم و بهمن ماه امسال می خواهیم آن را به بهره‌برداری برسانیم.

علائی‌مقدم افزود: بر اساس آمار ثبتی ۲۴۶ هزار خانوار عشایر رسما اعلام شده است اما از سال های گذشته ۳۵۲ هزار دفترچه دست مردم است یعنی ۱۰۰ هزار انحراف وجود دارد که با این انحراف در سوخت و آرد در برخی استان‌ها کمتر به هر خانواده می‌رسد.

وی اظهار کرد: در برنامه ریزی و گرفتن بودجه ۳۴۶ هزار خانوار مد نظر دولت است.
رئیس سازمان امور عشایری کشور گفت: پیشنهاد می دهیم مدیرکل امور عشایری در استان ها به عنوان مهمان در ستاد توسعه استان حضور داشته باشد.