مشکلات اقتصادی از مهم ترین دغدغه های سالمندان !
کیانوش اسماعیلی راد – کارشناس اجتماعی
توجه به نیازهای سالمندان به خصوص نیازهای اقتصادی از جمله مشکلاتی است که قریب به اتفاق سالمندان ایران با آن دست و پنجه نرم می کنند، دارای اهمیت ویژهای است. سالمندان به دلیل کهولت و کاهش توانایی هایشان از اقشار آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند، بایستی تحت توجه و حمایتهای لازم قرار گیرند و به نیازهای اقتصادی آن ها که بطور مستقیم عزت نفس آن ها را به خود وابسته کرده است، توجه ویژهای شود.
عموم سالمندان وضعیت مالی آن ها به واسطه حقوق بازنشستگی که اگر بازنشسته باشند و حقوقشان به موقع پرداخت شود، در شرایط مساعدی قرار ندارند و دخل و خرجشان به هم نمی خورد. البته آمارها حاکی از آن است که 30 تا 40 درصد از سالمندان در ایران تحت حمایت هیچ سازمانی نبوده و با نیازها و مشکلاتشان دست و پنجه نرم می کنند.
با افزایش روزافزون سالمندان در جوامع کنونی، دولت و مردم در اغلب کشورهای توسعه یافته، کاملا آماده اند تا با پیچیدگی های اجتماعی و سایر مشکلات فزاینده ی سالمندان بالاخص مشکلات اقتصادی روبرو شوند. در حال حاضر، حدود قریب به ده میلیون سالمند در کشور وجود دارد و از سویی سپری کردن دوران سالمندی در ایران به هیچ وجه ساده نیست، وضعیت زندگی سالمندان در ایران با استانداردهای بین المللی فاصله ی بسیاری دارد. بار اقتصادی حاکم در جامعه، سالمندان ایرانی را به شدت نا امید و زمین گیر می کند. چرا که آنان عموما در خانه یا غصه ی فرزندان بیکار خود را دارند و یا در حال حساب و کتاب کردن آب باریکه ی دوران بازنشستگیشان تا انتهای ماه هستند…
مستمری که در برابر تورم کمر شکن این روزها، به هیچ وجه کفاف مخارج زندگی آن ها را نمی دهد. عوامل اقتصادی در تک تک عوامل دیگر تاثیرگذار است. حتی سالمندان را از لحاظ روانی تحت فشار قرار می دهد. آرامش اقتصادی سبب می شود، فرد به لحاظ روانی احساس بهتری داشته باشد و حتی آلام جسمانی خود را بهتر تحمل نماید. در جامعه ای که سالمندان از عهده ی هزینه های متعارف زندگی خود عاجزند، مسلما در برنامه های جسمانی خود نیز بی توجه بوده و قطع به یقین بیماری بیش از رنج بدنی برای آن ها، رنج روحی و روانی به همراه خواهد داشت. از اینرو بین شرایط اقتصادی مطلوب ، کیفیت و زندگی سالم سالمندان رابطه ای مستقیم وجود دارد.
مشکلات اقتصادی سالمندان را باید جدی گرفت و برای برون رفت از این معضل چاره ای اندیشید. ناامیدی در بین سالمندان یک جامعه به سرعت می تواند به نسل جوان آن نیز تسری پیدا کند و جوانان از همان بحبوحه جوانی از فکر به آینده ای ناخوشایند و بی حمایت دوران سالمندی در رنج و ناراحتی خواهند بود. چرا که تک تک اعضای جامعه از کودک و جوان و سالمند مانند زنجیره ای به هم متصل بوده و کوچکترین آسیب در بخشی باعث می شود که سایر قسمت ها از آسیب های جدی دیگر در امان نمانند.
سالمندی؛ دوران عزت و پختگی ناشی از سال ها تلاش و تجربه در عرصه های مختلف جامعه است و نباید هرگز به یک فرد سالمند به چشم فرد سربار و به انتهای راه رسیده ،نگاه کرد. آن هم در بنیان و ریشه و فرهنگ خانواده های ایرانی که سالمندی از ارج و قرب بسزایی برخوردار است.