کلید اشتغال در دست مسکن
مسکن ؛صنعتی پویا و اثرگذار در توسعه اقتصادی کشورهاست.سرمایه گذاری در تولید و ساخت و ساز مسکن به نوعی خود اقتصادی مولد، پویا، اشتغال زا و محرک است. رونق این صنعت، زمینه اشتغال پایدار را فراهم کرده ،چون نزدیک به ۳۵ درصد از اقتصاد کشور متأثر از گردش اقتصادی ساختمانسازی است.
صنعت ساختمان ؛صنعتی پویا در بخش اقتصادی
صنعت ساختمان در همه کشورها همواره،یکی از بزرگ ترین و پویاترین صنعت در بخشهای اقتصادی است. به طوری که سهم صنعت ساختمان و مسکن در اقتصاد کشورهای صنعتی حدود ۳۵درصد است، درحالیکه در ایران، سهم صنعت ساختمان و مسکن در اقتصاد ملی حدود ۸درصد است.این صنعت پس از نفت به عنوان یکی از صنایع فرصت آفرین برای رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص داخلی و اشتغال زایی به شمار میرود. براساس مطالعات و به استناد شاخصهای تولید و سرمایهگذاری در۱۰ بخش مهم اقتصاد کشور، مسکن و ساختمان؛ بالاترین ظرفیت اشتغال زایی با حداقل میزان سرمایهگذاری را دارد. حوزه مسکن و صنایع وابسته به آن، یک سوم اقتصاد ایران را دربرمیگیرد. همچنین مسکن با بیش از ۳ میلیون شاغل، ارتباط مستقیمی با رشد و توسعه کشور و همچنین نرخ بیکاری دارد.
مسکن و اشتغال زایی
بنابر گزارشی که مرکز آمار و وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی منتشر کرد ،در طی دو سال ۸۹ و ۹۰ طرح مسکن مهر توانست به تنهایی یک میلیون و ۶۲۷ هزار شغل ایجاد کند.پس این امر، بیانگر ظرفیت بالای صنعت مسکن به عنوان یک لکوموتیو اقتصادی در زمینه ایجاد اشتغال است.ساختوساز و تولید مسکن، قابلیت کسب رتبه نخست اشتغال زایی را در میان همه حوزههای اقتصادی دارد. به گفته مسئولین و کارشناسان این حوزه و براساس مطالعات انجام شده برای اشتغال زایی ۱۰۰ نفر در حوزه ساختمان، ۲۰ میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است که برای اشتغالزایی همین تعداد نفرات در حوزه حمل و نقل و ارتباطات ۳۰ میلیارد ریال و در حوزه نفت و گاز و معدن ۳۰۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری مورد نیاز است که این خود گویای اهمیت ویژه، نقش و کارکرد ساخت و ساز، مسکن و لزوم تلاش برای خروج حوزه تولید این صنعت از رکود فعلی باشد.
همچنین براساس یافتههای وزارت راه و شهرسازی، بخش مسکن در مقایسه با ۱۰ بخش مهم اقتصادی دیگر، این قابلیت را دارد که با کمترین میزان سرمایهگذاری، بیشترین سهم را در ایجاد شغل داشته باشد.
علاوه بر گزارشی که وزارت راه و شهرسازی درباره تاثیر بالای حوزه مسکن در ایجاد اشتغال منتشر کرده،آمارهای دیگری حاکی از این است که به ازای هر مترمربع ساختمان، برای ۵.۵ نفر بهطور مستقیم شغل ایجاد میشود. همچنین برخی آمارها بیانگر این است که رونق صنعت ساختمان، ۲۶۰ تا ۳۶۰ صنعت را فعال خواهد کرد.تازه ترین گزارش اعلام شده از سوی مرکز پژوهش های مجلس ، علاوه بر اثرگذاری در بخش های مختلف صنعتی از جمله صنعت سیمان،گچ،آهن ، چوب و دیگر صنایع قابل استفاده در صنعت ساختمان سازی تاثیر شگرفی در اشتغال زایی مستقیم و غیرمستقیم دارد.به عبارتی رونق تولید مسکن باعث افزایش رفاه جامعه می شود.پس اگردر هر سال یک میلیون مسکن ساخته شود، بسیاری صنایع از صنایع فولاد و سیمان گرفته تا مصالح ساختمانی و لوازم خانگی رونق میگیرد. بسیاری از صنایع وابسته به پویایی بخش مسکن است.
مسکن و رفاه اجتماعی
در واقع بخش مسکن با ایجاد اشتغال در دهکهای پایین جامعه، موجب میشود، رفاه درآمدی این گروه بیشتر شود و در نهایت، موجب بالا رفتن سطح رفاه در کشور میشود.چون بیشتر نیروی کار شاغل در این بخش، نیروی کار با مهارت پایین هستند و ایجاد اشتغال برای این گروه که جزو اقشار کمدرآمد بهشمار میروند، میتواند زمینه مهمی در کاهش فقر باشد. بنابراین،اگر تولید مسکن، توجیه اقتصادی خود را از دست بدهد، تاثیر منفی گستردهای بر وضعیت اشتغال در این حوزه خواهد گذاشت.
یک نکته حائز اهمیت دیگر در حوزه ساختمان سازی که باید به آن توجه خاصی مبذول شود ،معاف بودن این حوزه از تاثیرات منفی تحریم است ،چون اکثر مصالح تولیدی ،عوامل و تجهیزات بکار رفته در صنعت ساختمان سازی در داخل کشور تولید می شود و از تاثیرات مخرب تحریمهایی که با آن درگیر هستیم، معاف میباشد.
و اما سخن آخر
و اما سخن آخر این که،صنعت ساختمان یک نقش انکارناپذیر در تولید فرصتهای سرمایه گذاری و تولید ثروت و ارزش افزوده در اقتصاد دارد.بنا براین ،برای اینکه صنعت مسکن بتواند سهم بیشتری در رشد اقتصادی و توسعه پایدار داشته باشد، ضروری است تا سرمایههای بخش خصوصی به توسعه شرکتهای صنعتیساز مسکن هدایت شود. با توجه به توضیحات بالا و اثر بخش بودن صنعت مسکن و ساخت وساز در توسعه و شکوفایی اقتصاد ملی و مهم تر از همه اشتغال زایی ،ضروری است در حوزه صنعت ساختمان سازی ،طرح ها و مولفه هایی پیرامون این مسئله مهم ، هرچه زودتر با تدبیر مسئولان و مدیران این حوزه اندیشیده و اجرایی شود تا هر چه سریع تر موانع و مشکلات آن بررسی و راهکارهای اساسی پیرامون آن اندیشیده شود تا شاهد رشد این صنعت در کشور باشیم.
سیده مینا دیوبند – سردبیر روزنامه تفاهم