چه عواملی به افزایش قیمت مرغ دامن زد؟
به گزارش نقش نیوز در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده درِ مرغداری ۱۲ هزار تومان و مرغ آماده برای طبخ در خرده‌فروشی‌ها ۱۷ هزار تا ۱۷ هزار و ۳۰۰ تومان است. البته در برخی خرده‌فروشی‌ها قیمت‌های بالای ۱۹ هزار تومان نیز دیده می‌شود، اما کارگروه تنظیم بازار قیمت مرغ زنده درِ مرغداری را پس از یک سال تأخیر در چهارم تیرماه امسال از ۸ هزار و ۵۵۰ تومان به ۱۰ هزار تومان و مرغ گرم را ۱۵ هزار تومان با ۵ درصد دامنه نوسان تعیین کرده است.
اما این حال، تولیدکنندگان این حوزه معتقدند قیمت تمام شده مرغ زنده درِ واحدهای تولیدی در شرایط کنونی کمتر از ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان نیست.
قیمت مرغ کشتار در یک ماه گذشته حدود ۴۰ درصد رشد کرده و از رقم ۱۱ هزار و ۹۸۰ تومان به ۱۶ هزار ۶۲۲ تومان رسیده است. جالب اینکه همین رقم رشد ماهانه به‌طور تقریبی به همان میزان رقم رشد سالانه این کالاست؛ یعنی در همین روز و ماه در سال گذشته گوشت مرغ کشتار به میزان ۱۱ هزار و ۵۳۰ تومان بود که در این یک سال با وجود تورم تجربه شده، تغییری نکرد تا همین دو هفته اخیر که یک‌باره با یک جهش قیمتی مواجه شد.
هر چند حدود دو ماه پیش بود که تولیدکننده‌ها از مازاد عرضه و کاهش قیمت مرغ گرم به ۹ هزار تومان شاکی شده بودند و حتی ماجرا به پدیده‌هایی مانند جوجه‌کشی نیز کشیده شد. اما چه اتفاقی افتاد که به این زودی بازار با افزایش قیمت آن هم در این مدت کوتاه مواجه شد؟
سرکوب قیمتی
« برومند چهارآیین » رئیس هیأت مدیره شرکت مادر تخصصی توسعه صنعت طیور ایرانیان در این زمینه به ایرناپلاس گفت: مساله جهش قیمت کنونی گوشت مرغ عمیق‌تر از ظاهری است که مشاهده می‌کنیم و اگر بخواهم در یک جمله بگویم واقعیت آن به تورم و افزایش سطح عمومی همه قیمت‌ها برمی‌گردد. در اینجا بحث گرانی نیست، بلکه بحث علمی تورم و رشد پایه پولی است که لاجرم به افزایش قیمت همه کالاها می‌انجامد.
وی با بیان اینکه ۳۰ سال است اقتصاد کشور با سرکوب قیمتی سازمان یافته، افزود: بنده و دیگر تولیدکنندگان از آذرماه سال گذشته هشدار دادیم که پیامد سرکوب قیمت، چیزی جز انفجار قیمتی در آینده نزدیک نخواهد بود.
چهارآیین گفت: سازمان حمایت از مصرف‌کننده به‌عنوان ابزار این سرکوب قیمتی، قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده را ۱۰ هزار تومان تعیین کرده است، در حالی که بند ۲۳ ماده ۷ اساسنامه همین سازمان می‌گوید، وقتی قیمت حداقلی برای یک کالا تعیین شد، در شرایطی که قیمت بازار پایین‌تر آمد، لازم است نسبت به خرید تضمینی به‌موقع آن کالا اقدام شود.
با این حال وقتی تولیدکنندگان ۲۷۰۰ میلیارد تومان ضرر کردیم، سازمان اقدامی نکرد. با این اوضاع، تولیدکننده وقتی زورش به سازمان حمایت نمی‌رسد، دیگر تولید نمی‌کند.
وی اظهار کرد: اکنون مرغ در میدان بهمن توزیع نمی‌شود، بلکه چند خیابان آن طرف‌تر به قیمت آزاد خریدوفروش می‌شود؛ اگر همه نیروهای تعزیرات نیز وارد میدان شوند، قادر به کنترل قیمت نخواهند بود.
این تولیدکننده افزود: در نظر داشته باشید که تولیدکننده‌ها ۴۵ روز پیش ذرت را حدود ۲ هزار و ۷۰۰ تومان و سویا را نیز ۶ هزار تومان خریداری کرده‌اند، در حالی که قیمت دولتی برای این دو نهاده به ترتیب ۱۵۰۰ و ۲ هزار و ۴۵۰ تومان مصوب شده است. وقتی این اقلام حدود ۲ برابر قیمت دولتی خریداری می‌شود، چه انتظاری وجود دارد که همه تولیدکننده‌ها جوجه‌ریزی کنند؟
وی گفت: برخی از تولیدکنندگان با همه این مشکل‌ها و همین‌طور کمبود واکسن، فعالیت خود را ادامه می‌دهند. چنین افرادی نباید هنگام فروش نیز با گرفتاری‌هایی مانند سرکوب قیمت روبه‌رو شوند. پرسش اساسی اینجاست که چرا دستگاه مربوطه در حالی که بازار گوشت مرغ رقابتی است و نه انحصاری، در امر قیمت‌گذاری دخالت می‌کند؟
چقدر کمبود تولید داریم؟
چهارآیین با بیان اینکه مصرف سرانه گوشت مرغ در ایران ۲ برابر متوسط جهانی است، گفت: روزانه بین ۶ هزار و ۵۰۰ تا ۷ هزار تن در کل کشور مرغ مصرف می‌شود. حال اگر روزانه یک هزار تن کم شود، با وضعیتی که اکنون می‌بینید مواجه خواهیم شد. همان‌طور که در سال ۱۳۹۶ در مورد تخم‌مرغ دیدیم.
در این سال ۵۰ هزار تن تر کل تولید تخم‌مرغ کاهش یافت و آن اتفاق‌ها را موجب شد، در حالی که تولید کشور ۹۵۰ هزار تن تخم‌مرغ بوده است. اکنون کافی است روزی یک هزار تن از حجم تولید مرغ پایین آید، تعادل بین عرضه و تقاضا به هم می‌خورد و قیمت بالا می‌رود.
این فعال صنعت طیور ادامه داد: در حال حاضر نسبت به اردیبهشت و خردادماه که تولیدکننده‌ها ۲۷۰۰ میلیارد تومان ضرر کردند، چیزی حدود ۳۰ هزار تن کمبود تولید داریم و این کمبود تا پایان مرداد یا شهریور ادامه خواهد داشت، مگر اینکه قیمت‌ها اصلاح شود.
اکنون قیمت تمام شده برای مرغ زنده درِ واحدهای تولیدی ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان است؛ قیمت ۱۰ هزار تومانی که سازمان حمایت به‌صورت غیر کارشناسی و بدون مشورت و مشارکت تولیدکننده‌ها مصوب کرده، به معنای توقف تولید است و اگر این روند ادامه یابد، تا چند ماه دیگر مرغ با قیمت‌های بالاتر هم پیدا نخواهد شد.
راهکار منطقی ارائه شود
با وجود سخنان این فعال صنعت طیور، «حبیب اسدالله نژاد» نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی دیروز(یکشنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی کنونی برای هر کیلوگرم مرغ زنده را منطقی دانسته و گفته، پیش از این نرخ، تولیدکنندگان به دلیل پایین بودن قیمت از بهای تمام شده محصول متضرر بودند.
وی اظهارداشت: در ماه‌های اخیر تولیدکنندگان مرغ گوشتی به علت افزایش هزینه‌های تمام شده تولید و نوسان نرخ ارز با زیان ۳ هزارو ۳۰۰ میلیارد تومانی روبرو شده‌اند و آنها دیگر توان ضرر را ندارند در غیر اینصورت به دلیل نبود نقدینگی از چرخه تولید خارج خواهند شد.
نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی با بیان اینکه حجم توزیع کنونی نهاده‌های طیور با نرخ مصوب کفاف تولید را نمی‌دهد، تصریح کرد: امروز تولیدکنندگان مرغ گوشتی هر کیلوگرم کنجاله سویا را نزدیک هشت هزار تومان، ذرت و سبوس را بیش از ۲۷۰۰ تومان از بازار خریداری می‌کنند بنابراین نباید انتظار داشت که قیمت زنده کمتر از ۱۲ هزارتومان عرضه شود.
اسدالله نژاد با بیان اینکه گوشت مرغ یک کالای لاکچری نیست، گفت: اکنون بخشی از مردم توان خرید گوشت مرغ را ندارند و به طور حتم سرکوب قیمتی برای تولیدکنندگان چاره کار نیست.
وی تاکید کرده که نیاز است برای ثبات قیمت گوشت مرغ و جلوگیری از حذف این محصول پروتئینی از سبد خانوار اقشار کم درآمد راهکار منطقی ارائه شود، زیرا نوسان نرخ ارز و افزایش روز افزون نهاده‌های طیور در افزایش قیمت این محصول اثرگذار است.
