چشم اندازهای جهش اقتصادی ایران در منطقه اوراسیا
نمایشگاه تخصصی اوراسیا که با حضور دهها شرکت اقتصادی از روسیه، قرقیزستان، ارمنستان، قزاقستان و بلاروس در کنار شرکتهای ایرانی در محل دایمی نمایشگاههای بینالمللی تهران برگزار می شود، نشان از نویدی تازه برای عضویت رسمی ایران در اتحادیه ارواسیا و جهش منطقه است.
افق روشن اتحادیه اقتصادی اوراسیا با حضور ایراناتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل از روسیه و چند کشور پساشوروی که ایران نیز قرار است بزودی به عضویت رسمی این اتحادیه درآید، به گفته تحلیلگران اقتصادی، چشم اندازی روشن برای توسعه اقتصاد ایران، این اتحادیه، قفقاز و حتی خاورمیانه خواهد داشت.به گفته کارشناسان، جمهوری اسلامی ایران با به دست آوردن جایگاه تمام عیار در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان عضو رسمی، نه تنها وضعیت اقتصادی سیاسی را در آسیای مرکزی و قفقاز، بلکه در کل خاورمیانه نیز تغییر می دهد.کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه می گوید: کشورهای عضو خواستار عضویت رسمی ایران هستند چرا که معتقدند با حضور دانمی ایران، توسعه اقتصادی کشورهای منطقه و قفقاز را فرا خواهد گرفت.وی در گفت و گو با ایرنا افزود: تنها با گذشت نزدیک به یکسال از اجرای موافقتنامه تجاری ایران و اتحادیه اوراسیا، حجم تجارت خارجی ایران با این اتحادیه به بیش از سه میلیارد دلار رسیده است.اتحادیه اقتصادی اورآسیا از سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز به کار کرده است و کشورهای روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس اعضای ان را تشکیل می دهند و ایران و مولداوی نیز به عنوان ناظر در آن حضور دارند.ایران و اتحادیه اقتصادی اورآسیا در اردیبهشت ۱۳۹۷ پس از دو سال مذاکره، موافقت نامه موقت برای تشکیل منطقه تجارت آزاد امضا کردند که پنجم آبان ۱۳۹۸ اجرایی شد. قرار است این موافقت نامه پس از سه سال و با انجام مذاکرات مربوط بین طرفین، به موافقت نامه تجارت آزاد تبدیل شود.ایران هم اکنون عضو ناظر این اتحادیه است و قرار است بزودی برای دانمی شدن عضویت ایران در این اتحادیه تصمیم گیری شود.براساس گزارش های رسمی، تهران بزودی مقدمات پیوستن به اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) را به عنوان عضوی دائمی آغاز می کند. “ایران مذاکرات برای دستیابی به عضویت دائمی در اتحادیه را آغاز کرده است و کارهای مقدماتی برای دستیابی ایران به عضویت دائمی این انحادیه بزودی انجام می شود.
ارزیابی مثبت اوراسیا برای گسترش روابط با ایران کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه در حاشیه برگزاری نمایشگاه تخصصی اوراسیا در تهران در پنل تخصصی این اتحادیه با تاکید بر اهتمام ایران برای توافق تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا، رویکرد دبیرخانه اتحادیه و کشورهای عضو را نسبت به این مسئله مثبت ارزیابی کرد.
وی افزود: در رویکرد روسیه و شخص ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز ارزیابی مثبتی را برای گسترش روابط با ایران در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا و عضویت ایران در این اتحادیه شاهد هستیم.جلالی تصریح کرد: توافقنامه تجارت ترجیحی موجود میان ایران و اتحادیه اوراسیا در نتیجه مذاکرات طولانی و اهتمام طرفین بدست آمده و طی یک سال و نیم که از این توافقنامه می گذرد تاثیر چشمگیری در افزایش حجم مبادلات تجاری میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا داشته است.
وزیر اتحادیه اقتصادی اوراسیا: همکاری راهبردی با ایران در اولویت است«سرگئی گلازیف» وزیر امور همگرایی و اقتصاد کلان کمیسیون اقتصادی اوراسیا پیشتر در نشستی با کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در فدراسیون روسیه گفت: همکاری های راهبردی با ایران اولویت و ترجیح این اتحادیه است.وزیر امور همگرایی و اقتصاد کلان کمیسیون اقتصادی اوراسیا در این دیدار با اشاره به مراحل عضویت ناظر کشورها در اتحادیه اقتصادی اوراسیا از عضویت کشورمان استقبال و آمادگی کشورش برای هرگونه همکاری را اعلام داشت.
وی با بیان اینکه راهبرد اتحادیه اقتصادی اوراسیا تا سال ۲۰۲۵ به تصویب رسیده است و به دنبال تحقق راهبرد در عمل هستیم، تصریح کرد: همکاری با جمهوری اسلامی برای ما بسیار جالب و امیدبخش هست و این اتحادیه به همکاری با ایران امیدهای زیادی بسته است.
تحقق موافقت نامه تجارت ترجیحی ایران و روسیه؟ وزیر امور همگرایی و اقتصاد کلان کمیسیون اقتصادی اوراسیا گفت با وجود اینکه در سال جاری پویایی خوبی را در حجم تجارت با ایران داشته ایم با این حال فرصت های زیادی برای همکاری بین ایران و این اتحادیه وجود دارد که ضرورت دارد همه انها را در عمل محقق کنیم. گلازیف با تاکید بر اینکه همکاری با ایران اولویت و ترجیح ماست، گفت: مشکل موافقت نامه تجارت ترجیحی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از نظر سیاسی حل شده و به امضای روسای جمهوری کشورهای عضو اتحادیه رسیده است اما تنها به خاطر برخی ظرفیت های فنی معطل مانده است که کارشناسان ما در حال رفع آن هستند و و به دنبال آن باید همکارهای عملی راهبردی را تجربه کنیم.
تقویت اقتصادی و سیاسی قفقاز و خاورمیانه با حضور دانمی ایران«استانیسلاو تاراسوف» مفسر اقتصادی و فعال رسانه ای روس پیشتر در مقاله ای باعنوان ایران عضو رسمی اتحادیه اقتصادی اوراسیا می شود، نوشت: این رویداد بزرگترین رویداد سیاسی و اقتصادی فراتر از منطقه خواهد بود. وی در این مقاله که در سایت(regnum.ru) منتشر شده است، تصریح کرد: اگر قبلاً به اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان پروژه ادغام کشورهای اتحاد جماهیر شوروی نگاه می شد، اکنون با مشارکت تهران، این اتحاد از مرزهای پس از شوروی فراتر می رود.تاراسوف گفت: از نظر عینی، ایران هم اکنون به عنوان عضوی از اتحادیه اقتصادی اوراسیا نه تنها مشارکت را به سطح یک متحد راهبردی می رساند بلکه مرزهای این اتحادیه را از همان ابتدا از خلیج فارس عبور می دهد به طوری که وضعیت کل خاورمیانه به طور جدی تغییر می کند.
وی گفت: اقتصاد ایران از نظر تولید ملی پانزدهم جهان و بزرگترین در میان کشورهای آسیای غربی و اوپک است. این کشور پس از عربستان سعودی دومین ذخایر بزرگ نفت را دارد و ۵.۵ درصد از بازار تجارت جهانی محصولات نفتی را به خود اختصاص داده است که اینها خیلی چیزها را می گوید.تاراسوف افزود: ایران دیگر تنها یک شریک راهبردی نیست، بلکه با مشارکت با روسیه و شرکایش در اتحادیه اقتصادی اوراسیا توازن جدید قوا در منطقه را به نفع این کشور و کل اتحادیه رقم خواهد زد.اوراسیا پلی بین آسیا و اروپامدیر ایرانی بندر سالیانکا در منطقه اقتصادی آستاراخان روسیه نیز به ایرنا گفت: در مورد اهمیت اوراسیا صحبت و گفت وگوهای زیادی را می شنویم اما حقیقتا اتحادیه اوراسیا ویژگی منحصر به فردی دارد و میتواند مانند یک پل بین آسیا و اروپا باشد.سیدجواد پوردست افزوذ: با تکمیل زنجیرههای اقتصادی نظیر رویکرد یک راه و کمربند، به مدل موفق از همگرایی منطقهای برای دستیابی به دیگر بازارهای بزرگ جهانی تبدیل شود در این میان بندر سالیانکا به دلیل برخوردار بودن از موقعیت مکانی بسیار ممتاز با استفاده از ظرفیت های تجارتی در کشور روسیه می تواند نقش بسیار موثر و کارایی را ایفا نماید.
وی تصریح کرد: از این رو توجه به تکمیل زیرساخت های بندری و نیز تقویت توان لجستیکی ناوگان ملی در دریاچه خزر میتواند سبب سرعت بخشیدن و استفاده هر چه بیشتر و بهتر از فرصتهای حضور در بازار اوراسیا قرار گیرد.سالیانکا بزرگترین بندر دریایی منطقه آستاراخان از نطر وسعت و تعداد اسکله است و ۵۳ درصد سهم ان مربوط به ایران و بقیه در اختیار روسیه است.پوردست افزود: فعالیت خوب اقتصادی در این بندر باعث شده است تا در حوزه اقتصادی منافع دو کشور ایران و روسیه تقویت شود.وی گفت: این بندر نقش مهمی در تبادل کالا بین ایران، روسیه، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و سازمان اقتصادی شانگهای دارداشتیاق کشورهای اوراسیا برای تجارت با ایرانیکی از مهم ترین اهداف ایران در پیوستن به اتحادیه اوراسیا دستیابی به بازار۱۴۰ میلیون نفری روسیه است و این مساله، برای روس ها نیز اهمیت بالایی دارد. تا جایی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری این کشور گفته بود: «مسکو خواهان پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا است و همچنین درباره امکان ایجاد منطقه تجارت آزاد بین ایران و اوراسیا تحقیقاتی انجام شده است.»انیل ابرایف، عضو هیات رییسه شورای تجاری اتحادیه اقتصادی اوراسیا اواخر سال گذشته در همایشی ویدئویی، ایران را یکی از شرکای مهم برای اتحادیه اوراسیا توصیف کرد و گفت: ما به دنبال برقراری تجارت آزاد با ایران هستیم و روابط فی مابین، روزبه روز افزایش خواهد یافت. او با اشاره به اینکه سال ۲۰۲۰ به دلیل پدیدار شدن همه گیری کرونا، سال دشواری برای تجارت در سطح جهان بوده است، ادامه داد: بهرغم این دشواریها حجم صادرات ایران به اتحادیه اوراسیا، ۳۰ درصد رشد داشته و در عین حال صادرات به ایران نیز رو به افزایش است.