وضعیت آموزش دانشگاه‌ها پس از پایان تعطیلات نوروزی چگونه خواهد بود؟
بسیاری دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از اوایل اسفندماه سال گذشته و به دلیل شیوع ویروس کرونا، با بهره گیری از ظرفیت وسایل ارتباطی اقدام به برگزاری کلاس‌های نظری به صورت مجازی کردند و اعلام نمودند در صورت تداوم شرایط،برنامه های آموزشی دانشجویان طبق زمان بندی سابق به صورت الکترونیکی ادامه خواهد یافت.
در هفته‌های نخست شیوع ویروس کرونا و در راستای جلوگیری از شیوع بیماری کووید 19، بسیاری از دانشگاه‌های کشور اعلام کردند که آموزش را جویانشان در خانه و به شیوه آموزش مجازی به تحصیل ادامه می‌دهند. بر این اساس و بنا بر اعلام دکتر خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم از ۶ اسفند تاکنون بیش از ۵۰ دانشگاه دولتی توانسته‌اند بیش از ۹۰ درصد دانشجویان خود را تحت پوشش آموزش‌های الکترونیکی قرار دهند.
اگر چه ارائه آموزش های مجازی قبل از تعطیلات نوروز از سوی دانشگاه های به صورت اختیاری از سوی اساتید ارائه شد و دانشجویان نیز ملزم به شرکت در این کلاس ها نبودنداما با ادامه روند تعطیلی های ناشی از شیوع کرونا ویروس بعد از تعطیلات نوروز نیز موجب شد بسیاری از دانشگاه ها با بهره گیری از اختیار و استقلال در تصمیم گیری‌ها، برنامه های مشخصی برای ادامه روند آموزشی خود داشته باشند.
در این راستا دکتر محمود نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران در خصوص وضعیت کلاس‌های آموزشی دانشجویان این دانشگاه در ترم جاری گفت: بر اینکه به هیچ عنوان ترم جاری دانشگاه تهران حذف نخواهد شد، تاکید کرد: همانطور که عنوان کردم اکثر برنامه‌های آموزشی دانشگاه تهران بر اساس برنامه برگزار می‌شود و از فرصت تعطیلات نوروز نیز برای جبران عقب افتادگی‌های کلاس‌ها استفاده شده است. معلوم نیست که کرونا ویروس در کشور تا چه زمانی کنترل شود که بتوانیم کلاس‌های حضوری را برگزار کنیم. بنابراین کلاس‌های آموزش مجازی دانشگاه تهران طبق روند فعلی ادامه خواهد یافت و به هیچ عنوان ترم جاری حذف نمی‌شود.
ترم جاری به هیچ عنوان حذف نخواهد شد
رئیس دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: ما در ماه‌های پیش رو آزمون‌های کنکور، کارشناسی ارشد و دکتری را داریم. همزمانی برگزاری این آزمون‌ها با ادامه ترم مشکل‌ساز خواهد شد. ضمن اینکه قرار است ما برای مهر جاری دانشجو پذیرش کنیم. اگر ترم را به موقع البته با اعمال یک سری تمهیداتی، تمام نکنیم ما در ترم آینده نمی‌توانیم دانشجویان جدید در دوره‌های کارشناسی ارشد و حتی دکتری جذب کنیم. چرا که خوابگاه‌ها و کلاس‌های ما امکان پذیرش حجم زیادی از دانشجو را نخواهد داشت. بنابراین باید حتما ترم جاری تمام شود.
دکتر نیلی ادامه داد: در حال حاضر کلاس‌های نظری دانشجویان دانشگاه تهران طبق برنامه برگزار می‌شود و فقط در کلاس‌های عملی دانشجویان وقفه ایجاد شده که در این زمینه نیز با توجه به شرایط تصمیماتی را اتخاذ خواهیم کرد و این تصمیمات در سایت دانشگاه به دانشجویان اطلاع رسانی می‌شود.
رئیس دانشگاه تهران در خصوص طولانی شدن ترم جاری در این دانشگاه نیز گفت: باید برای برگزاری کلاس‌های عملی تمهیداتی را باید اتخاذ کنیم که در این زمینه تصمیمات جدید را اعلام خواهیم کرد.
دکتر نیلی در خصوص زمان بازگشایی کلاس‌های حضوری و حتی خوابگاه‌های دانشجویان دانشگاه تهران بعد از تعطیلات نوروز نیز گفت: در این زمینه تابع تصمیمات وزارت علوم و ستاد ملی کرونا هستیم و اگر وضعیت به همین شکل ادامه داشته باشد نگرانی از نظر کلاس‌های آموزشی وجود ندارد چرا که کلاس‌ها طبق برنامه به صورت مجازی برگزار می‌شوند و وزارت علوم در خصوص برنامه‌های آموزشی هماهنگی‌های لازم را با دانشگاه‌ها انجام می‌دهد.
اجباری شدن آموزش مجازی دانشجویان از شنبه/ترم جاری طولانی‌تر می‌شود
رئیس دانشگاه امیرکبیر با توجه شیوع و گسترش بیماری کووید ۱۹ و وجود شرایط خاص در کشور از ابلاغ بخشنامه اجباری شدن آموزش مجازی برای دانشجویان و اعضای هیات علمی این دانشگاه از شنبه آینده خبر داد و گفت: بر خلاف اسفندماه حضور در این آموزش‌ها اختیاری نیست و تمام دانشجویان و اساتید موظف به آموزش‌های الکترونیکی طبق برنامه ارائه شده هستند. ضمن اینکه با صراحت اعلام می‌کنم چیزی به نام تعطیلی یا حذف ترم جاری نخواهیم داشت.
دکتر سیداحمد معتمدی از ابلاغ بخشنامه اجباری شدن آموزش مجازی دانشجویان امیرکبیر بعد از تعطیلات عید خبر داد و گفت: با توجه به اینکه به نظر می‌رسد تعطیلی‌های ناشی از شیوع کرونا ویروس طولانی و ادامه‌دار باشد در نتیجه این بخشنامه را ابلاغ کردیم که آموزش‌های مجازی طبق برنامه آموزشی دانشگاه برای دانشجویان و اساتید اجباری است و از شنبه هفته آینده دانشجویان موظف به شرکت در این آموزش‌ها هستند.
رئیس دانشگاه امیرکبیر با تاکید بر اینکه دانشجویان تصور نکنند فعالیت‌های آموزشی دانشگاه تعطیل شده است، اظهار کرد: با توجه به وضعیت فعلی فقط شیوه و روش آموزش در دانشگاه امیرکبیر متفاوت شده است و همانطور که گفتم آموزش‌های مجازی دانشگاه امیرکبیر قبل از عید اختیاری بود اما بعد از عید این آموزش‌ها اجباری است. دکتر معتمدی با تاکید بر اینکه با صراحت اعلام می‌کنم تعطیلی و حذف ترم در دانشگاه امیرکبیر نخواهیم داشت تاکید کرد: هیچ دلیلی نیز برای حذف ترم جاری وجود ندارد. چرا که برنامه آموزشی ما طبق برنامه پیش می‌رود.
رئیس دانشگاه امیرکبیر همچنین از برنامه این دانشگاه برای طولان‌تر شدن ترم جاری به منظور جبران عقب افتادگی‌های آموزشی و برگزاری کلاس‌های عملی و آزمایشگاهی دانشجویان خبر داد و افزود: مدت طولانی‌تر شدن ترم جاری دانشگاه امیرکبیر بستگی به وضعیت فعلی کرونا و ادامه‌دار شدن آن دارد. مثلا اگر ما تا یک ماه آینده نیز تعطیلی دانشگاه‌ها را داشته باشیم با توجه به تعطیلی یک ماهه اسفند ما حدودا یک ماه ترم را در تابستان طولانی می‌کنیم. یعنی برنامه ما این است که نصف تعطیلی‌های فعلی به ترم تابستانی دانشجویان اضافه شود یا اینکه اگر سه ماه تعطیلی داشته باشیم یک و ماه و نیم به ترم جاری اضافه خواهیم کرد. بنابراین تطبیق ترم حتماً اتفاق خواهد افتاد اما جزئیات آن بستگی به تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا دارد. دکتر معتمدی اضافه کرد: در تطبیق یا طولانی‌تر شدن ترم جاری دانشگاه امیرکبیر ۵۰ درصد برنامه‌های آموزشی دانشجویان اعم از برنامه‌های آزمایشگاهی، پروژه‌ای، کارگاهی و عملی برگزار می‌شود و البته برخی اساتید دانشگاه نیز ممکن است علاوه بر کلاس‌های مجازی که برگزار می‌کنند کلاس‌های جبرانی نیز در روزهای پنجشنبه و جمعه برگزار کنند. بنابراین ما در دانشگاه امیرکبیر هم تطبیق ترم را خواهیم داشت و هم از آموزش مجازی استفاده خواهیم کرد. ضمن اینکه تاکید ما این است که استانداردهای آموزشی را رعایت خواهیم کرد و به هیچ عنوان درسی را ناتمام ارائه نمی‌دهیم یا بخشی را حذف نخواهیم کرد.
امکان حذف ترم برخی دانشجویان با شرایط خاص
در ادامه دکتر حسین سلیمی رییس دانشگاه علامه طباطبایی به برنامه دانشگاه در خصوص وضعیت کلاس‌های آموزشی دانشجویان این دانشگاه بعد از تعطیلات نوروز گفت: تصمیم ما این است که کلاس‌های آموزشی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بعد از تعطیلات همانند اسفند ماه به صورت مجازی برگزار شود و این کلاس‌ها تا پایان بحران و تعطیلی‌های اعلام شده به همین شیوه الکترونیکی برگزار می‌شود. ضمن اینکه تهمیداتی برای برگزاری جلسات دفاعیه پایانامه‌ها و همچنین جلسات گروه‌ها به صورت مجازی اندیشیده شده است. وی همچنین از تصمیم این دانشگاه برای حذف ترم برخی از دانشجویان دارای شرایط خاص خبر داد و گفت: برنامه ما این است که امکان حذف ترم جاری بدون لحاظ سنتوات تحصیلی برای دانشجویانی که در مناطقی زندگی می‌کنند که امکان دسترسی به اینترنت ندارند و یا شرایط خاصی را دارند وجود دارد. البته دانشجویانی که در کلانشهرهای مثل تهران و سایر شهرها ساکن هستند ادعای عدم دسترسی به اینترنت از سوی این دانشجویان پذیرفتنی و شدنی نیست و امکان حذف ترم تنها برای کسانی امکان‌پذیر است که در مناطق دور دست و خارج از دسترسی به اینترنت زندگی کرده باشند.
دکتر سلیمی از طولانی شدن چند هفته‌ای ترم دانشگاه علامه خبر داد و گفت: با توجه به این که در اسفند ماه و همچنین بعد از تعطیلات نوروز با تعطیلات دو سه هفته‌ای مواجه بودیم بنابراین برای جبران آن امکان طولانی شدن ترم وجود دارد.
وی با بیان این که کلاس‌های آموزش مجازی دانشگاه علامه بعد از تعطیلات نوروزی اجباری است گفت: اجبار خاصی در زمان برگزاری این کلاس‌ها از سوی اساتید و دانشجویان وجود ندارد ما سعی می‌کنیم این کلاس‌ها در همان ساعاتی که حضوری در دانشگاه برگزار می‌شد، برگزار شود اما در عین حال محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. رئیس دانشگاه علامه طباطبایی خاطر نشان کرد: کارشناسان آموزش دانشکده‌ها در برگزاری منظم کلاس‌های آموزشی مجازی نظارت می‌کنند و نتیجه آن را گزارش می‌دهند و این وضعیت در ارزیابی اساتید برای پرداخت‌ها تاثیر گذار خواهد بود.
برنامه دانشگاه آزاد “به پایان رساندن ترم تحصیلی جاری” است
سخنگوی دانشگاه آزاد اسلامی نیز گفت: دانشگاه آزاد تابع تصمیمات ستاد ملی مدیریت کرونا است ولی تا زمان اعلام تصمیمات آن‌ها برنامه دانشگاه آزاد همچون دیگر دانشگاه‌ها این است که این ترم را به پایان برسانند؛ یعنی آموزش تا زمانی که ستاد مدیریت کرونا اعلام کند به صورت مجازی پیگیری می‌شود و هنگام بازگشایی دانشگاه‌ها، بقیه آموزش به صورت حضوری ادامه می‌یابد تا بتوانیم به نحو احسن ترم را به پایان برسانیم. طبیعتاً هر زمانی که دانشگاه باز شد از فرصت‌ها برای کلاس‌های عملی و آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود.
دکتر احمد حیدری تاکید کرد: این دانشگاه از گذشته واحدی به نام واحد آموزش الکترونیک داشت که این واحد سالهاست که مشغول فعالیت است. بستر فعالیت این واحد فضای مجازی بود. تجربه برگزاری کلاس‌های مجازی، در دانشگاه آزاد وجود داشت اما طبیعتاً شرایط برای آموزش مجازی به صورت گسترده وجود نداشت. وی خاطرنشان کرد: قبل از شروع سال۹۹ بیش از ۲۵۰ واحد دانشگاه آزاد کلاس‌های مجازی خود را آغاز کردند و روال هم این گونه است که هر واحد دانشگاهی مسئولیت آموزش دانشجویان خود را بر عهده دارد. هماهنگی‌های لازم انجام و یک پلتفرم مناسب ایجاد شد.
معاون امور مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این که «تلاش شده هر چه به صورت حضوری در کلاس‌های درس انجام می‌شد، در آموزش مجازی هم ادامه پیدا کند.» گفت: دو ویژگی جدید هم به این نوع آموزش اضافه شده که یکی از آن‌ها فعال بودن شبکه LMS است. علاوه بر آن، دانشجویان به صورت آفلاین می‌توانند بعداً درس‌ها را مرور کنند. حیدری ادامه داد: دغدغه همه دانشگاه‌های کشور و به خصوص دانشگاه آزاد این است که در این ترم تحصیلی، واحدهای تئوری از طریق فضای مجازی برگزار شود. تلاش‌های خوبی هم شده و بعد از این تعطیلات به جد همه‌ی واحدهای کشور مجددا آمادگی لازم را دارند که کلاس‌ها را به صورت مجازی برگزار کنند.
قطعاً ترم جاری برگزار می‌شود/ برگزاری مجازی تمامی دروس نظری از ۱۶ فروردین
همچنین دکتر سعید هاشمی رئیس دانشگاه علم و فرهنگ، با تاکید بر اینکه قطعاً ترم جاری برگزار خواهد شد، گفت: از شنبه ۱۶ فروردین ۹۹ تمامی دروس نظری طبق روال برنامه ترم جاری به صورت مجازی برگزار خواهند شد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ افزود: با توجه به وجود رشته‌های هنر، مکانیک، برق، زیست، عمران و… در این دانشگاه برای کلاس‌های عملی نیز برنامه‌ریزی لازم انجام شده و ان شاءالله با تمدید ترم جاری تا پایان تیرماه کلاس‌های عملی و آزمایشگاه‌ها نیز حتماً برگزار خواهند شد و تلاش می‌گردد که با وجود شرایط سخت در کشور، تلفیقی از آموزش مجازی و عملی برگزار شود. هاشمی ادامه داد: بدیهی است به محض عادی شدن شرایط کشور، کلاس‌ها به روال طبیعی و صد درصد حضوری باز می‌گردند و این که کلاس‌ها تا مرداد و شهریور هم ادامه یابد. البته این بستگی به تصمیم دولت در خصوص تعطیلی کلاس‌های حضوری دانشگاه‌ها دارد که ما تابع آن هستیم. فکر می‌کنیم که مباحث تئوری دروس را می‌توانیم به صورت مجازی پیش ببریم. کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها و کلاس‌های عملی هر زمانی که دولت تشخیص داد رفت‌وآمد مشکلی ندارد به صورت فشرده برگزار می‌شود.
آغاز آموزش‌های مجازی دانشگاه هنر از هفته آینده
دکتر سلطانی خاطر نشان کرد: بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت پذیرفته و مصوبات مرتبط در وزارت علوم تحقیقات و فناوری و دانشگاه هنر، نیمسال جاری برقرار بوده و همچنان که در قسمت‌های قبل توضیح داده شد، واحدهای درسی با اتکا به آموزش‌های مجازی و نیز بهره‌مندی از ظرفیت تابستان و هفته‌های پس از کرونا به طور کامل ارائه خواهند شد؛ لذا اساتید و دانشجویان این دانشگاه از هفته آینده با حضور فعال خود در برنامه‌های آموزشی مربوطه مشارکت خواهند نمود. وی به برنامه دانشگاه هنر برای جبران عقب‌افتادگی‌های آموزشی اشاره کرد و افزود: خوشبختانه ظرفیت تابستان و هفته‌های پس از کرونا، پیش رو است و با استفاده از آموزش مجازی در هفته‌های باقی‌مانده از این نیمسال و ظرفیت فوق‌الذکر، جمیع مباحث درسی مورد نیاز ارائه و دوره‌ها برگزار خواهند شد و ارزیابی‌های مربوطه نیز صورت خواهند پذیرفت. در فرایند آموزش مجازی در هفته‌های پیش رو، فرصت ارائه مباحث به صورت جبرانی در طول ایام هفته نیز وجود خواهد داشت.
ترم جاری دانشگاه‌های علوم پزشکی حذف نمی‌شود
دکتر حسبن قنبری مشاور معاونت آموزشی وزارت بهداشت از تدوین پیش نویس تعیین تکلیف وضعیت آموزش دانشگاه های علوم پزشکی خبر داد و گفت: آموزش مجازی در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور تا رسیدن به وضعیت نرمال به شکلی مجازی ادامه خواهد یافت. قاعدتاً آزمون‌هایی که برنامه ریزی شده بود در شرایط فعلی برگزار نمی‌شود و تهمیداتی را اندیشیدیم تا در اولین فرصت این آزمون‌ها برگزار شوند اما تاریخ برگزاری این آزمون از قبل اعلام خواهد شد و دانشجویان نگران لطمه خوردن نباشند.
مشاور معاون آموزشی وزارت بهداشت از افزایش طول تحصیل دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در ترم جاری تا تابستان خبر داد و گفت: قاعدتاً ترم جاری ادامه خواهد یافت اما این که تا چه حد این ترم ادامه دار خواهد شد بستگی به مجوز ستاد ملی مبارزه با کرونا دارد. اما به طور کلی به هیچ عنوان در دانشگاه‌های علوم پزشکی حذف ترم نخواهیم داشت.
دکتر قنبری در پایان تاکید کرد: اخبار منتشر شده در رسانه‌ها در خصوص آزمون‌ها یا زمان ترم دانشجویان علوم پزشکی به هیچ عنوان قابل تایید نیست و تصمیمات مصوبات جلسه معاونین آموزشی تنها در صورتی اجرایی و دقیق است که در ستاد ملی کرونا تصویب شده باشد.
دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از نخستین مراکزی بودند که در اولین روزهای اعلام اپیدمی کرونا در ایران تعطیل شدند، اما نظام آموزشی کشور برای جلوگیری از متوقف شدن علم آموزی و پژوهش به سرعت راهکاری پیداکرد و آن اجرای «آموزش الکترونیک و مجازی» بود تا کرونا سدی برای آموزش علم در ایران نباشد.
بنا بر اظهارات مسئولان دانشگاه های کشور آموزش مجازی همچنان به عنوان روشی ترمیمی برای ادامه روند آموزش ترم جاری و جبران عقب افتادگی های ناشی از تعطیلات دنبال خواهد شد.
اگر چه در برخی موارد، ضعف در زیرساخت‌ها و عدم دسترسی مناسب به اینترنت نگرانی هایی را برای دانشجویان به وجود آورده است اما با توجه به اینکه براساس سیاست ستاد ملی مبارزه با کرونا، تعطیلی مراکز آموزشی کشور همچنان تا ۲۰ فروردین ادامه دارد و حتی احتمال ادامه دار شدن تعطیلات دانشگاه ها و مراکز آموزشی وجود دارد، لازم است مسئولان برای دسترسی مناسب دانشجویان تدابیری بیندیشند و دانشجویان نیز از فرصت در خانه ماندن برای استفاده از آموزش های الکترونیکی بهره ببرند تا سیستم آموزشی بتواند تهدید فعلی رو در جهت شکوفا شدن آموزش های مجازی به فرصت تبدیل کند.
