نقش بوم گردی و اکوتوریسم در توسعه اقتصادی
کیانوش اسماعیلی راد – کارشناس اجتماعی
با نزدیک شدن تعطیلات نوروزی کافی است که یک سری به سایت های مرتبط با تورهای نوروزی و یا اجاره ی هتل ها و مکان های اقامتی بزنید. با افزایش تورم و رشد قیمت ها تقریبا کمتر کسی می تواند تنها چند روز در سال را به یک سفر با حمل و نقل هوایی و یا هتل های معروف رود. شاید همین ترس از سفر سبب شده است تا گزینه ی سفر از برنامه زندگی ما ایرانی ها یا بطور کلی حذف شده و یا کم رنگ شده است.
از اینرو قطعا یکی از مهمترین دغدغههای سفر کم هزینه، اجاره اقامتگاه مناسب است . اما یکی از گزینه های جذاب و البته کم هزینه استفاده از مکان های بوم گردی و اقامت در آن هاست. مکان هایی که مازاد بر کم هزینه بودن، تجربه های متفاوتی از سفر را پیش رویتان قرار می دهد.
بوم گردی و اکوتوریسم دو مفهوم مهم در حوزه مسافرت و گردشگری پایدار هستند که تأثیرات مثبت فراوانی روی کشورها و جوامع جهانی داشته اند و بررسی و ترویج این جایگاه در کشور ما و بالاخص با توجه به جاذبه های گردشگری موجود از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بوم گردی و اکوتوریسم میتوانند به توسعه اقتصادی کشورها کمک کنند. با جذب گردشگران به مناطق طبیعی و بومی، فرصتهای شغلی جدید ایجاد میشود و درآمدی برای جامعه محلی به وجود میآید. این فرصتهای شغلی میتوانند بهبود شرایط اقتصادی و رفاه اجتماعی را در مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته فراهم کنند. مازاد بر اینکه بوم گردی و اکوتوریسم نقش مهمی در حفظ فرهنگ و هویت محلی دارند.
با توجه به اینکه این فعالیتها بر پایه فرهنگ و طبیعت محلی انجام می شوند، امکان نگهداری و حفظ فرهنگ و هویت محلی وجود دارد. این ارتباط با محیط زیست درک بهتری از تاریخ و فرهنگ یک جامعه به مسافران میدهد و به حفظ آن کمک میکند. با ورود گردشگران به مناطق بومی و طبیعی، امکان انتقال دانشها و مهارتهای محلی به آنها وجود دارد. این فعالیتها میتوانند آگاهی عمومی را در باره حفظ محیط زیست، حفظ تنوع زیستی واستفاده پایدار از منابع طبیعی افزایش دهند. همچنین، با تجربه مستقیم از محیط زیست و فرهنگ محلی، مسافران می توانند بهتر درک کنند که چگونه می توانند برای حفظ محیط زیست و توسعه پایدار بیشتری همکاری کنند.
بومگردی و اکوتوریسم میتوانند به تعادل منابع کمک کنند. با جلب توجه گردشگران به مناطق بومی و طبیعی، فشار بر منابع دیگری کاهش مییابد و توزیع منابع در سطح کشور بهبود مییابد. این امر میتواند به توسعه منطقه ای تعادل بخش بین مناطق مختلف کشور کمک کند و همچنین از بهره برداری بیرویه از منابع طبیعی جلوگیری کند و کمک شایانی به توسعه شهری و روستایی نماید. با جذب گردشگران به مناطق بومی و طبیعی، میزان سرمایه گذاری در زیرساختها و خدمات روستایی و شهری افزایش می یابد. این امر میتواند بهبود زیرساختها، ایجاد شغل و رونق اقتصادی را در مناطق مختلف کشور کمک نماید.
بوم گردی و اکوتوریسم یکی از گزینه هایی است که در مقایسه با سایر هزینه های تفریحی معمولی، بسیار مقرون به صرفه باشد. از اینرو برای مسافران نوروزی که به دنبال تنظیم بودجه سفر خود هستند، این مسئله بسیار سودمند و لذت بخش است. در طی این سال ها، اقامتگاه های بوم گردی متعددی را در اقصی نقاط ایران تاسیس شده است و طرفداران خاص خود را دارد. البته سبقه ی اقامتگاه ها نزدیک به یک دهه می باشد که علی رغم ظرفیت های بیشماری که به دلیل تنوع تاریخی و فرهنگی کشور در این حوزه دارد، هنوز با بسیاری از کشورهای پیشرو در این حوزه فاصله داریم.
البته به دور از هزینه، عده ای هم به جای اقامت در هتل های ستاره دار و درگیری های ذهنی دنیای مدرن، اقامت در یک خانه روستایی منطبق با معماری سنتی منطقه، همراه با غذاهای محلی را بیشتر می پسندند. چرا که اقامت در هتل های بوم گردی به دور از تفریحات لوکس و گران قیمت است و به همین دلیل به کمک لوازم ضروری و خدمات کمتر، میتوانید با هزینههای محدود از سفر خود لذت ببرید.
محیط هایی طبیعی و بومی با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیستی محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه محل بسیار جذابی برای گردشگران است. اقامتگاه های بوم گردی نمونه ای از کسب و کارهای کوچک مقیاس با مالکیت محلی هستند که تجربه موفقیت آمیز آن در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی مشاهده شده است و تا رسیدن به نقطه ی مطلوب در کشور با تمام ظرفیت هایش فاصله ی معناداری دارد.