خبرها و بازخورد کلی در جامعه ی پزشکی ایران نشان می دهد که آمار مهاجرت کادر پزشکی در کشور به شدت در حال افزایش است. البته باید در نظر گرفتن اینکه مساله مهاجرت موضوعی گسترده است و با توجه به گستردگی ابعاد آن باید از زوایای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد و البته شایان ذکر است که بررسی افزایش مهاجرت پزشکان نیازمند آمار دقیقی است اما متاسفانه آمار دقیقی از مهاجرت پزشکان در ایران وجود ندارد.
اما قدر مسلم با توجه به اینکه نقش پزشکان در تامین سلامت و نجات جان مردم بسیار حیاتی و حائز اهمیت است و برای رشد و شکوفایی تک تک پرسنل جامعه ی پزشکی هزینه های بسیاری شده است تا امروز شاهد خودکفایی کشور در حوزه ی سلامت باشیم ، توجه به این موضوع از اهمیت صد چندانی برخوردار است.چرا که سال ها زمان برده است تا ما افرادی را تا به این حد متخصص و با مهارت تربیت کنیم و حال اکنون به راحتی کشور و جامعه از وجود آن ها محروم شود.
اینکه چه عامل و عواملی سیر این مهاجرت را صعودی نموده است جای بحث بسیاری دارد. آمارهای استخراج شده در سال گذشته نشان می دهد که صد و شصت متخصص قلب مهاجرت کردهاند و در همين مدت ، سی هزار نفر از اعضاي کادر درمان از دانشکدههای علوم پزشکی درخواست good standing يا نداشتن سوء پيشينه داشته اند که مقصدشان عمان بوده است. همچنين ظرف چهار سال گذشته بیش از شانزده هزار پزشک عمومی از کشور مهاجرت کردهاند. البته مهاجرت پزشکان به خارج از کشور در چند سال اخیر و از زمان شیوع ویروس کرونا شدت بیشتری گرفته است، که این وابستگی حتی در کشورهای توسعه یافته در این سالها محسوس تر شده است.
وابستگی برخی کشورهای توسعه یافته به نیروی کار پزشکی خارجی به حدی رسیده که برای مثال، در ایالات متحده با تغییر قوانین کاری و مهاجرتی به تعداد کثیری از پزشکان دارنده ویزاهای تحصیلی اجازه اقامت دایم در این کشور داده شده است. کانادا برای تکمیل کادر درمانی خود ، جدیدا برای جذب پزشکان از سایر کشورها و تسهیل ورود آنان به بازار کار، ظرفیت پذیرش دستیاران تخصصی افزایش قابل ملاحظهای یافته است. امروزه بیش از سی درصد نیروهای کادر پزشکی و پرستاری را در آمریکا، کانادا و بسیاری از کشورهای توسعه یافته ی دیگر از مهاجرین می باشد و بخش عمده ای از آنان از کشورهای دارای سطوح متوسط و پایین درآمد می باشند. کشورهای حوزه خلیج فارس هم در این سالها آمار بالایی در پذیرش پرستاران و پزشکان ایرانی داشتند. موقعیت مکانی نزدیک به ایران ، درآمد و مزایای عالی و کیفیت بالای کار و زندگی از مهمترین دلایلی است که پزشکان ایرانی کشورهای عربی را انتخاب میکنند.
آمار بالای مهاجرت پزشکان به اندازهای نگران کننده شده که مسئولان سازمان نظام پزشکی هشدار دادند که در آيندهای نه چندان دور با مشکل کمبود پزشک مواجه خواهيم شد و کشور برای پوشش دهی کادر پزشکی کشور ملزم به ورود پزشکان خارجی خواهد شد. آمارهای کنونی حاکی از آن است که جامعه پزشکي در برخی رشتههای تخصصی و فوق تخصصی با چالشهای اساسي مواجه است و از اين رو ممکن است در آينده فارغ التحصيلی از اين رشتهها نداشته باشيم. علت مهم مهاجرت از پایین بودن حقوق و دستمزد گرفته تا تمایل نداشتن پزشکان به اشتغال در مناطق دورافتاده و روستایی و ده ها و شاید صدها مشکل و موانع دیگر سبب شده است که تا به امروز با این سیر افزایشی مهاجرت روبرو باشیم.