ظرفیت جهش تولید در مناطق آزاد
اساساً مناطق آزاد با هدف جذب سرمایه‌گذاری مولد، توسعه روابط منطقه‌ای و در نتیجه بهبود شرایط اقتصادی کشورها ایجاد می‌شوند. منظور از سرمایه‌گذاری مولد فعالیت‌هایی است که در مقایسه با سایر فعالیت‌های تجاری ارزش افزوده بیشتری تولید می‌کنند. لذا جذب سرمایه‌گذاری مولد و بکارگیری آن در تولید کالاهای صادراتی موجب رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و جهش تولید در کشور خواهد شد. از سوی دیگر موقعیت جغرافیایی مناطق آزاد به عنوان امتیازی برای ایجاد ارتباط مؤثر با دیگر کشورهای منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. ارائه مشوق‌ها و معافیت‌های گوناگون در این مناطق نیز به منظور جذب هرچه بیشتر سرمایه‌گذاران صورت می‌گیرد. بنابراین دلایل متعددی برای اثبات نقش مؤثر مناطق آزاد در جهش تولید وجود دارد که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.
ارتباطات مؤثر
قوانین مناطق آزاد به گونه‌ای تدوین شده است که ایجاد ارتباط با بازار داخلی و بازارهای خارجی تسهیل گردد. از یک سو در این مناطق با جذب سرمایه‌گذاران خارجی و یا انتقال مؤثر دانش فنی زمینه تولید محصولات صادراتی برای بازارهای بین‌المللی فراهم می‌شود. که افزایش صادرات با کسب درآمد ارزی، ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی همراه است. از سوی دیگر بخشی از تولیدات این مناطق در بازار داخلی نیز عرضه می‌شود. البته برنامه‌ریزی برای محصولات وارداتی کشورهای منطقه نیز باید در اولویت واحدهای تولیدی مناطق آزاد قرار گیرد. در همین راستا بکارگیری فناوری‌های تازه برای راه‌اندازی صنایع تکمیلی و تبدیلی نظیر صنعت بسته‌بندی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. بنابراین در صورت مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح این مناطق می‌توانند نقش مهمی در جهش تولید در کشور داشته باشند.
تسهیلات مناطق آزاد
به منظور تشویق سرمایه‌گذاران برای حضور در مناطق آزادتسهیلات گوناگونی در نظر گرفته شده است. مهم‌ترین این تسهیلات معافیت 20 ساله از پرداخت مالیات بر درآمد و نیز معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد. حتّی پس از پایان 20 سال نیز مالیات بر درآمد فعالان اقتصادی در این مناطق مطابق قانون خاصی محاسبه می‌شود. بنابراین میتوان گفت این حمایت‌ها و مشوق‌ها به صورت دائمی ادامه دارد و انگیزه مالی مناسبی برای تولید در این مناطق ایجاد می‌کند.
رفع موانع در صدور مجوزها
یکی از مشکلات در فرایند تولید، بوروکراسی اداری برای اخذ مجوزهای گوناگون است. این مشکل در مناطق آزاد با تفویض اختیارات به یک سازمان مستقل رفع شده است. واحدهای تولیدی تنها با دریافت مجوز فعالیت و بهره‌برداری از سازمان مناطق آزادتجاری به راحتی می‌توانند فعالیت خود را آغاز نمایند. گرچه هنوز کارهای بسیاری باید در زمینه توسعه خدمات الکترونیک و کاهش زمان و هزینه صدور مجوزها صورت گیرد.
حمایت از استارتاپ‌ها
با توجه به نقش مهم بنگاه‌های کوچک و متوسط و به ویژه استارتاپ‌ها در توسعه اقتصادی، برنامه خاصی برای حمایت از آنها در این مناطق ارائه شده است. بر این اساس، صاحبان ایده‌های نو و کارآفرینان می‌توانند از امکانات و تسهیلات مناطق آزاد برای راه‌اندازی کسب و کار خود استفاده کنند. تسهیلات و معافیت‌های مناطق آزاد عامل مشوق سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این استارتاپ‌ها است. در همین راستا مراکز نوآوری و فناوری در این مناطق با همکاری شتاب‌دهنده‌های برتر کشور برای کمک به این کسب و کارها تشکیل شده است. در نهایت نیز واحدهای صنعتی مستقر در مناطق آزاد می‌توانند برای یافتن بازار مناسب، این کسب و کارهای نوپا را یاری کنند.
