روزه داری یکی از فرائض دینی مسلمانان است و مسلمانان هر ساله در ماه مبارک رمضان به منظور انجام فرامین الهی از خوردن و آشامیدن ، به قصد تقرب به خداوند سبحان، خودداری می کنند.نگاه فردی و اجتماعی به این فریضه ی ارزشمند از یکسو و اثرات و فواید این عمل عبادی از سوی دیگر سبب شده تا توجه بسیاری از اندیشمندان و حتی جامعه ی پزشکی جهان به این فریضه جلب شود.به نحوی که مقالات علمی متعددی در این زمینه به چاپ رسده است و فواید روزه داری و تاثیر آن بر سلامتی بصورت مبسوط مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
یک زندگی سالم ، از سبک تغذیه ای سالم پیروی می کند. روزه داری یکی از فرائض دینی مسلمانان و بسیاری از ادیان الهی است . این فریضه ی واجب از مواردی است که علاوه بر اثرات معنوی ، تاثیر بسزایی در حفظ سلامتی دارد.
البته روزه گرفتن ، عملی است که قدمت آن به قرنها پیش بازمیگردد و در بسیاری از فرهنگ ها و ادیان مثل اسلام ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بطور کلی روزه داری و امتناع ورزیدن از خوردن و آشامیدن در ساعات معینی از روز بدن را از سموم پاک میکند و سلولها را وادار به انجام فرآیندهایی میکند که معمولاً با وجود جریان ثابت سوخت از غذا ، تحریک نمیشوند. تغییر سبک غذایی و افزایش میزان مصرف غذاهای آماده و حاوی مواد نگهدارنده سبب شده تا میزان سموم در بدن به میزان قابل توجهی افزایش یابد که البته چربی ها خواستگاه ذخیره ی این سموم هستند. روزه داری این چربی ها را سوزانده و به کمک کبد، کلیه و سایر ارگان های بدن این سموم را آزاد می کنند. البته بسیاری از کارشناسان بر این عقیده اند که این یک ماه ، فرصت مناسبی برای استراحت دستگاه گوارش است و این امر می تواند تاثیر بسزایی در سلامتی این اندام داشته باشد.
مازاد بر اینکه روزه داری تاثیر بسزایی در بهبود بیماریهای التهابی و آلرژیک دارد. تحقیقات نشان می دهد که روزه داری تاثیر شگرفی در کاهش قند خون از طریق افزایش فرایند تجزیه گلوکز دارد. در این فرایند با افزایش میزان گلیکوژن، تجزیه ی گلوکز افزایش یافته و از اینرو اوضاع سلامتی بیماران دیابتی در ماه مبارک به مراتب بهتر است. البته به شرط آنکه در زمان افطار از مصرف افراطی شیرینی جاتی از قبیل زولبیا و بامیه به شدت پرهیز نمایند.
روزه داری ؛ فرصت مغتنمی در ارتقاء رژیم غذایی افراد است. روزه داری به شدت میل به غذاهای طبیعی و البته نوشیدن آب را افزایش می دهد و همین امر سبب می شود چنانچه تصحیح وزنی در این ایام صورت پذیرد، به سرعت مانند سایر رژیم های تغذیه ای بر نگردد. مازاد بر اینکه برای بیمارانی که مبتلا به فشار خون بالا هستند بسیار مفید بوده و با کاهش هورمون هایی مانند آدرنالین و نورآدرنالین نقش موثری را در کاهش فشار خون ایفا می کند. در همین زمینه روزه داری با کاهش میزان کلسترول خون که عامل اصلی حملات و سکته های قلبی است به سلامت قلبی و عروقی افراد کمک می کند.
جالب است بدانید که روزه تاثیرات مثبتی بر ذهن دارد و با تقویت قدرت مغز به شدت بر افزایش تمرکز ذهنی تاثیرگذار است. پژوهش های دانشمندان امریکایی در این حوزه نشان می دهد که تمرکز ذهنی بدست آمده در طی ماه رمضان، سطح عامل نورون زایی مشتق شده از مغز را افزایش میدهد که باعث میشود بدن سلولهای مغزی بیشتری تولید کند و در نتیجه عملکرد مغز بهبود مییابد. استرس در این ایام کاهش یافته و مقاومت سیستم ایمنی بدن به شکل قابل توجهی افزایش می یابد. پزشکان معتقدند ، روزه گرفتن با کاهش دریافت 20 تا 40 درصدی مصرف غذا باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می شود.
روزه نه تنها در اسلام، بلکه در تمام ادیان آسمانی جزو احکام واجب است و یهودیان نیز طبق آموزه های دینی خود هفته ای دو روز را روزه می گیرند. پیامبر اکرم(ص) نیز در این زمینه فرمودند: «صُومُوا تَصِحُّوا»، روزه بگیرید تا سلامت باشید» . طب قدیم یا سنتی نیز روزه را راه علاج بسیار از بیماری ها می داند و جایگاه ویژه ای در حوزه های درمان دارد. «فیثاغورث» و «بقراط» نیز بسیاری از امراض را با روزه معالجه می کردند و روزه را یکی از بهترین روش های درمان بیولوژیکی برای دفع مواد مضر و تضمین کننده ی سلامت فرد می دانستند.