رشد آرام شاخص‌های اقتصادی ایران در عرصه جهانی
بررسی آمارهای موجود نشان می‌دهد که ایران از نظر بسیاری از شاخص‌های اقتصاد جهانی و از جمله به لحاظ توسعه انسانی و تولید ناخالص داخلی از جایگاه مناسبی برخوردار است هرچند تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله دارد.
به گزارش ایرنا،«محمد باقر نوبخت»، معاون رییس جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه اخیراً گفته است که جمهوری اسلامی ایران امروز بر اساس شاخص اقتصاد، جزو ۱۸ کشور بزرگ جهان است.
نوبخت گفته است: در ۴۲ سال گذشته اتفاقات زیادی به ما گذشت که روی اقتصاد ما اثر گذاشت. با همه مشکلاتی که داریم و رنج و فشار اقتصادی روی مردم، باید بپذیریم براساس معیارهای قدرت اقتصاد، ما جزو ۱۸ کشور بزرگ جهان هستیم.
رییس سازمان برنامه و بودجه توضیح داد: امروز برای مقایسه کشورها هدف توسعه یافتگی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در دوره ای رشد ۵ تا ۷ درصدی اقتصادی ملاک توسعه یافتگی بود. در ادامه، رشد اقتصادی به همراه عدالت ملاک توسعه یافتگی قرار گرفت و بعد از آن توسعه انسانی ملاک قرار داده شد. اکنون مسائل سیاسی، علمی و زیست محیطی نیز به ملاک و معیار توسعه یافتگی افزوده شده است. بسیاری از کشورهای توسعه یافته با نرخ بالای بیکاری روبرو هستند.
در جدول زیر وضعیت ایران از نظر شاخص تولید ناخالص داخلی بر حسب میزان قدرت خرید آمده است. همانطور که مشاهده می‌شود وضعیت ایران در ۵ سال گذشته و از ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ همواره رو به بهبود بوده است. در سال ۲۰۱۵ میزان تولید ناخالص بر مبنای قدرت خرید در ایران ۱۳۵۳.۷ میلیارد دلار بوده اما این رقم در ۲۰۲۰ به ۱۶۲۴.۱ رسیده است. البته این اعداد و ارقام برای سال ۲۰۲۰ پیش بینی شده است. ممکن است در اثر شیوع کرونا و آسیب هایی که به اقتصاد کشور زده است و همچنین در نتیجه تحریم‌ها مقدار این شاخص در سال گذشته میلادی کمتر از مقدار پیش بینی شده آن باشد. اما نکته ای که باید مورد توجه قرار داد این است که امکان رفع هر دو مشکل در سال آینده وجود دارد و بنابراین انتظار رشد تولید ناخالص داخلی بر مبنای قدرت خرید در سال‌های آتی انتظاری غیر منطقی نیست.
نوبخت گفت: ما اشکالاتی داریم و ۴۲ سال درگیر جنگ و ترور بودیم و مشکلات داشتیم. اگر با معیارهای جهانی شاخص توسعه انسانی را بررسی کنیم درمی‌یابیم در همه سال‌ها نسبت به سالی که این محاسبه را شروع کردند وضع ما بهتر شده است. شاید این را با قیمت گوشت و مرغ مقایسه کنید، اما این شاخص توسعه انسانی با سه مؤلفه رشد اقتصادی، آموزش و بهداشت ارزیابی می شود.
بر اساس آخرین آمار موجود مبوط به سال ۲۰۲۰ ایران در رتبه ۷۰ از نظر شاخص توسعه انسانی قرار دارد.
همچنین، در آخرین گزارش وزارت اقتصاد و دارایی جایگاه ایران در توسعه انسانی به تنهایی و در قیاس با کشورهای منطقه و منتخب دیده می‌شود. طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ رتبه ایران بین ۶۹ تا ۸۸ در نوسان بوده که رتبه ۶۹ مربوط به سال ۲۰۱۴ و رتبه ۸۸ در سال ۲۰۱۱ بدست آمده است.
از سال ۱۰۱۰ اندازه و امتیاز شاخص توسعه انسانی ایران بهبود داشته و در بهترین شرایط برابر ۰.۷۶۶ بوده است. در بین ۲۳ کشور منطقه، ایران بر پایه مطالعات سال ۲۰۱۲در ردیف دهمین کشور قرار گرفته و در طی سال‌های مورد بررسی توانسته است جایگاه خود را در بین کشورهای منطقه حفظ کند. رتبه ایران در مقایسه با کشورهای منتخب نیز حکایت از روند بهبود پایدار در طی سال‌های مورد بررسی دارد. در حالی که بیشتر کشورهای منتخب با افت رتبه مواجه بوده‌اند، کشورهای آلمان و روسیه بهبود مناسبی در شاخص توسعه انسانی داشته‌اند.
