جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی از ملزومات توسعه شهری
با توسعه شهرنشینی در زندگی مدرن جوامع شهری و گسترش آن در تمامی ابعاد، مدیران شهری و شهرداری ها تلاش می کنند که به انتظارات شهروندان و سازمان ها از شهر و خدمات شهری پاسخ داده و در فراهم نمودن هر چه بیشتر امکانات رفاهی و خدمات شهری تلاش نمایند. در این بین با گسترش شهرها و افزایش جمعیت روزافزون آن ها ،ارائه خدمات مذکور تنها از طریق سرمایه و مدیریت دولتی امکان پذیر نبوده و قطع به یقین،نیازمند همکاری و برقراری تعاملی نظام مند با بخش خصوصی و سرمایه گذاران آن است. شهرداری ها ؛یکی از نهادهای عمومی با توان مالی بالا و ظرفیت های متعدد می باشند که قادرند با بهره گیری از تمامی قابلیت ها و ویژگی های آن شهر، توسعه اقتصادی و پیشبرد اهداف کلان شهرها را میسر سازند.
اما بعد از گذشت و تجربه ی چند دهه از رویکرد مدیریت شهری در خصوص تامین نیازهای های خدماتی، تفریحی و آموزشی از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی، هنوز تا تامین اهداف مدیریتی و استفاده از تمامی پتانسیل های ورود بخش خصوصی به این حوزه فاصله ی زیادی وجود دارد. جذب سرمایه های بخش خصوصی برای اجرای پروژه های شهری به عنوان رهیافتی در تامین منابع مالی پایدار در حوزه ی مدیریت شهری هم اکنون در بسیاری از شهرهای بزرگ و پرجمعیت کشورهای توسعه یافته در حال اجرا و بهره برداری است که اقبال عمومی و سود دهی مناسب ،سبب حضور و تشویق هرچه بیشتر بخش خصوصی در تامین مالی پروژه های شهری گشته است. از اینرو حرکت به سمت شناسایی درآمدهای پایدار، روش ها و ابزار جدید تامین مالی برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی از ملزومات توسعه شهری محسوب می شود و می تواند به اصلاح نظام مدیریتی شهر، تبادل تجربیات اقتصادی و به کارگیری فناوری های نوین منجر شود.
باید پذیرفت ،یکی از عوامل عقب ماندگی در بسیاری از شهرها و کلان شهرهای کشور که به شدت از آن غفلت شده و باعث هدررفت منابع و نیروی انسانی و پیشرفت نکردن بسیاری از پروژه های در دسترس عملیاتی شدن می باشد، عدم توجه کافی و وافی به بخش خصوصی و سرمایه گذاران این حوزه است. چرا که جذب سرمایه گذار در حوزه های مختلف همواره عاملی برجسته برای تداوم رشد اقتصادی شهرها به شمار می رود. نتایج مطالعات از حضور بخش خصوصی تاکنون در کشور نشان می دهد که اجرای برنامه های خصوصی سازی ، تا حدود زیادی از اهداف اولیه خود منحرف شده و به همین علت حضور بخش خصوصی را در بسیاری از وادی ها با مشکل روبرو ساخته است.
کارشناسان به همین علت ،عامل اصلی در تحقق اهداف توسعه ی شهری پیشرو نه فقط کمبود سرمایه، بلکه وجود موانع پیش روی سرمایه گذاران و عدم وجود بسترهای مناسب برای گسترش و توسعه ی هر چه بیشتر فعالیت های اقتصادی آن هاست. کمبود تجربه، دانش و مهارت های مدیریتی در شهرداری ها و سازمان های وابسته به آن ها و عدم ثبات خطی و مشی های شهرداری ها و سازمان های وابسته به آن در حوزه سرمایه گذاری و از همه مهم تر،پایین بودن میزان آینده نگری و توجه نکردن به مصالح بلند مدت سبب ایجاد عدم تمایل در سرمایه گذاری سرمایه گذاران بخش خصوصی شده است.
از اینرو یکی از معضلات مهم سرمایه گذاران، وجود بروکراسی های پیچیدهی اداری و قوانین و مقررات مزاحم سرمایه گذاری، رشد حباب گونه بخش خدمات، فقدان نقشه جامع سرمایه گذاری و همچنین نرخ تورم بالا، نوسانات ارزی و ناکارآمدی بازار سرمایه در تامین پروژه های سرمایه گذاری از عمده ترین موانع حضور بخش خصوصی در بسیاری از پروژه های شهری می باشد.
بدین جهت هرچه شهرداری ها، شرایط ورود بخش خصوصی و سرمایه گذاری در پروژه های شهری را فراهم سازند و ضمن برداشتن موانع پیش روی آن ها و با پیشنهاد بسته های تشویقی و امکانات مضاعف برای فعالیت هر چه بیشتر، آن ها را ترغیب نمایند ،شاهد توسعه ی هرچه بیشتر شهرها و کلان شهرهای کشور خواهیم بود. قطع به یقین با ورود بخش خصوصی به پروژه های شهری علاوه بر سامان یافتن چهره شهرها، انتفاع سرمایه گذاران، بخشی از سنگینی هزینه های مورد نیاز اجرای این طرح ها از دوش شهرداری ها برداشته می شود و شهرداری ها در قالب قراردادهای مختلف از ظرفیت آنان برای توسعه شهری بهره مند شوند. امید آن می رود که با تقویت روحیه همکاری های مشترک موانع موجود برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی مرتفع گردد و با اخد تمهیدات لازم زمینه های مساعد برای پروژه های مشارکتی بخش خصوصی و شهرداری ها بیش از پیش تسریع گردد.
