تخریب سالانه ۱۲ هزار هکتار جنگل در کشور/ آخرین تغییرات وسعتی جنگلها در ایران
رضا بیانی در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به آخرین گزارش ارسالی سازمان جنگلها به فائو درباره وضعیت جنگلهای کشور اظهار کرد: در این گزارش موارد مختلفی از جمله میزان حریق در جنگلها، آفات و بیماری، وضعیت جنگلهای حفاظتی و مساحت آنها و …. برای فائو ارسال شده است. بر این اساس میتوان گفت که وسعت جنگلها در ایران حدود ۱۴ میلیون و ۳۱۹ هزار هکتار است.
وضعیت جنگلکاری در کشور نسبت به تخریب آن
وی با بیان اینکه تخریب جنگلها به دلایل مختلفی از جمله سدسازی، ساخت راه، فعالیتهای عمرانی، آتشسوزی و قاچاق چوب رخ میدهد، تصریح کرد: بر اساس اطلاعات دفتر جنگلکاری سازمان جنگلها طی سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ در ایران سالانه حدود ۱۱ هزار ۸۰۰ هکتار جنگلکاری صورت گرفته است که نسبت به تخریبها ۲۰۰ هکتار کمتر است، اما باید به این موضوع توجه کرد که طی دو سال اخیر با تامین اعتبارات سازمان جنگلها از صندوق توسعه ملی، جنگلکاری در کشور افزایش پیدا کرده و به حدود ۲۵ هزار هکتار در سال رسیده است.
مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری با تاکید بر اینکه جنگلکاریهای جدید به راحتی نمیتوانند ارزشها و خدمات جنگلهای چند صد ساله و طبیعی را داشته باشند، گفت: حدود ۱۵ سال طول میکشد تا یک منطقه جنگلکاری شده به درصدی از کارکرد جنگلهای طبیعی برسد.
تغییرات وسعت جنگلها در ایران نسبت به دهههای گذشته
بیانی در ادامه در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر وسعت جنگلها در ایران نسبت به گذشته چه تغییراتی کرده است، اظهار کرد: اولین نقشهای که از جنگلهای شمال کشور وجود دارد مربوط به سال ۱۳۳۶ است. در این نقشه وسعت جنگلهای شمال حدود دو میلیون و ۸۰ هزار هکتار برآورد شده است. پس از آن بر اساس عکسبرداریهای سال ۱۳۴۶ وسعت جنگلهای شمال حدود یک میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار تخمین زده میشود. این یعنی ما پیش از انقلاب با کاهش وسعت جنگلهای کشور مواجه بودیم.
وی ادامه داد: بر اساس اطلاعات سال ۱۳۷۳ وسعت جنگلهای ایران در شمال کشور یک میلیون و ۸۴۷ هزار هکتار بود و در سال ۸۳ با کاهش بهرهبرداری از جنگلهای شمال وسعت آن به یک میلیون و ۹۳۶ هزار هکتار رسید. بر اساس تصاویر ماهوارهای آخرین اطلاعات از وسعت جنگلهای شمال کشور نشان میدهد که در حال حاضر وسعت آن، دو میلیون و چهار هزار هکتار است.
مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری درباره چرایی افزایش وسعت جنگلها در شمال کشور نسبت به سالهای قبل توضیح داد: در کنار جنگلکاریها باید به این نکته اشاره کرد که در گذشته امکان استفاده از تصاویر ماهوارهای برای تهیه نقشه جنگل وجود نداشت. از اینرو برخی از قسمتهای جنگل در نزدیکی مرزها یا در ارتفاعات صعبالعبور مورد بررسی قرار نمیگرفتند. در حال حاضر ما با در اختیار داشتن تصاویر ماهوارهای توانستهایم این نقاط را نیز رصد و به وسعت جنگلهای شمال اضافه کنیم.
کاهش وسعت جنگلهای زاگرس
بیانی در ادامه درباره تغییرات وسعت جنگلهای زاگرس طی سالهای اخیر گفت: ما در جنگلهای زاگرس با مشکل کمبود اطلاعات مواجه هستیم. اولین نقشه زاگرس حدودا در سالهای ۱۳۸۰ تهیه شد و از اینرو ما اکنون در حال تهیه نقشه جنگلهای زاگرس در سال ۱۳۴۶ بر اساس عکسهای هوایی آن دوران هستیم. با تهیه این نقشه میتوانیم تغییرات جنگلهای زاگرس از سال ۱۳۴۶ تاکنون را مورد بررسی قرار دهیم اما چیزی که میتوان در حال حاضر گفت این است که وسعت جنگلهای زاگرس قطعا نسبت به دهههای گذشته کاهش یافته است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۴۰۰۰ نیروی حفاظتی در جنگلهای خارج از شمال و ۲۷۰۰ نیروی حفاظتی در جنگلهای شمال کشور داریم، تصریح کرد: پیش از این پراکنش نیروهای ما در مناطق، متناسب و بر اساس نیازها نبود اما امسال پراکنش نیروها بر اساس حوضههای آبخیز و نقاط بحرانی صورت گرفته است تا بتوانیم برنامههای حفاظتی بهتری اجرایی کنیم.
«کاداستر» تمامی اراضی جنگلی تا پایان سال
به گفته مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری، در جنگلهای زاگرس تقریبا به ازای هر ۶۰۰۰ هکتار یک نیرو و در جنگلهای شمال به ازای هر ۲۰۰۰ هکتار یک نیرو مستقر شده است همچنین تاکنون عملیات کاداستر برای ۹ میلیون از اراضی جنگلی انجام شده است و تا پایان سال نیز کل جنگلهای کشور تحت پوشش طرح کاداستر قرار خواهند گرفت، چراکه این کار ضریب حفاظت از جنگلها را افزایش میدهد.
بیانی در ادامه ضمن اشاره به آتشسوزیهای جنگلی اظهار کرد: تقریبا تا سال ۱۳۹۰ سالانه بین ۱۸ تا ۲۰ هزار هکتار آتشسوزی در اراضی جنگلی رخ میداد اما طی سالهای اخیر این عدد به حدود ۳۰۰۰ هکتار رسیده است که البته تاکید ما این است که آتشسوزی در جنگلهای طبیعی چند ساله مخرب است چه ۲۰ هزار هکتار باشد و چه ۳۰۰۰ هکتار.
مدیرکل دفتر مهندسی و مطالعات سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری در پایان با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون حدود ۱۶۰ مورد حریق در جنگلها داشتیم، تصریح کرد: از این تعداد تنها چند مورد محدود گسترش یافتند که آنها هم به دلیل صعبالعبور بودن منطقه امکان اطفای حریق نبود و برای خاموش کردن آنها به بالگرد احیتاج داشتیم.