بخاری و بخاری هیزمی

بخاری و بخاری هیزمی

بخاری چیست ؟

کشور ما ، کشوری چهار فصل می­باشد که در فصول سرد سال ، بیش­تر مناطق کشور سرمای شدید و چشم­گیری را تجربه می­کند ، بنابراین برای گذران سرمای زمستان به وسایل گرمایشی مناسب نیاز داریم . یکی از انواع وسایل گرمایشی بخاری می­باشد . بخاری­ها انواع مختلفی دارند که برخی از آن­ها کاربرد خانگی داشته و برای گرم کردن محیط منزل استفاده می­شوند و برخی دیگر در مقیاس بزرگ و صنعتی کاربرد دارند . همچنین امروزه برخی گونه­های دیگر بخاری تولید و روانه بازار شده است که برای گرم کردن فضاهای باز مورد استفاده قرار می­گیرند مانند بخاری­های فضای باز ، آتشدان ، هیتر و … .

انوع بخاری بر اساس سوخت مصرفی

بخاری­های امروزی با استفاده از سه نوع سوخت گرما تولید می­کنند .

دسته اول بخاری­ هیزمی چوبی هستند و با استفاده از چوب ، الوار و هیزم به محیط اطراف گرما می­دهند . این بخاری­ها از قدیمی ترین مدل­های بخاری می­باشند که امروزه نیز مورد استفاده قرار می­گیرند .

دسته دوم بخاری­ها ، بخاری­های گازی می­باشند که سوخت مصرفی آن­ها گاز­شهری و یا کپسول گاز می­باشد . این دسته بخاری ، به علت ارزان و در دسترس بودن سوخت آن پرکاربردترین نوع بخاری می­باشند که استفاده از آن بسیار رایج و عمومی می­باشد.

دسته سوم بخاری­ها با استفاده از برق گرما تولید می­کنند . این دسته بخاری ، تنوع فراوانی دارند ولی به علت مصرف زیاد برق کم­تر از بخاری­های گازی استفاده می­شوند.اتشدان نیز نوعی از بخاری فضای باز به شمار میرود که امروز طرفداران زیادی دارد.

در ادامه به بررسی تاریخچه این سه دسته بخاری می­پردازیم .

تاریخچه کشف آتش

انسان­های اولیه همواره به دنبال راهی بودند تا از سرما در امان باشند . یکی از مهم­ترین اکتشافات بشر ، کشف آتش بود . شاید بتوان گفت که اولین گونه­ های آتش از برخورد صاعقه­ ها با درختان به وجود آمد . پس از آن انسان­ها به دنبال راهی گشتند که خود بتوانند آتش تولید کنند . با گذشت زمان آن­ها دریافتند که با ساییدن دو سنگ ( سنگ چخماق ) به یکدیگر جرقه­­ هایی تولید می­شوند که به کمک آن و چوب درختان می­توان آتش درست کرد. انسان­های اولیه از این کشف بزرگ برای برای رفع نیاز­هایی همچون ، تولید گرما ، روشنایی محیط ، پخت و پز و طبخ غذا ، دورکردن حیوانات وحشی و سایر نیاز­های خود استفاده نمودند. به مرور این آتش به جزئی جدانشدنی از زندگی بشر تبدیل گشت .

تاریخچه نخستین ابزار­های گرمایشی

با کشف آتش نخستین ابزار­های گرمایشی نیز به وجود آمد . شاید بتوان گفت که اولین گونه ­های آن حفره ­ها و گودال­هایی بودند که انسان­­ها بر روی زمین حفر می­کردند و داخل آن هیزم و چوب ریخته و آتش درست می­کردند ، به این ترتیب از انتشار آتش جلوگیری کرده و آن را مهار و کنترل می­کردند تا بتوانند نیاز­های خود را رفع نمایند. به مرور زمان ظرف­هایی از جنس گلی و در ادامه از جنس آهن تولید شد که در داخل آن آتش را نگهداری و مهار می­کردند. از این ظروف نگهدارنده آتش برای پخت و پز و گرم کردن محیط و همچنین برای روشنایی محیط بهره می­بردند.

پیدایش بخاری هیزمی

وقتی انسان­ها به ساخت خانه پرداختند و یکجانشین شدند ، نخستین روستا­ها شکل گرفتند . حال انسان نیازمند وسیله ای بود که بتواند آتش و گرمای حاصل از آن را به داخل خانه برده و در کنار آن مانع از انتشار آتش در محیط خانه شود . در این زمان دیگر حفر چاله برای آتش و یا ظرف­های نگهدارنده آتش کارساز نبود ، چرا که دود حاصل از آن تمام فضای خانه را آلوده می­کرد ، بنابراین بشر به دنبال راهی یافت تا علاوه بر گرمای آتش ، دود حاصل از آن را به بیرون از خانه منتقل کند . برای رفع این نیاز شومینه و نخستین مدل­های بخاری ابداع شد که دارای دودکشی برای خروج دود از محیط منزل بودند . به علت در دسترس بودن چوب و هیزم ، نخسین گونه­ های بخاری و شومینه با سوخت هیزم فضا را گرم می­کردند.

تاریخچه بخاری گازی

با پیشرفت علم و کشف گاز ، به مرور بخاری­های گازی روانه بازار شدند که استفاده از آن­ها به مراتب بسیار راحت­تر از بخاری­های هیزمی بود به همین علت بسیار مورد استقبال قرار گرفت . اولین نمونه بخاری­های گازی در انگلیس و در سال 1856 توسط شرکت «پیتیت و اسمیت» ساخته شد که اصول آن برگرفته از ساختار چراغ بونزن بود که حدود یک سال قبل از آن ، اختراع شده بود. در سال 1881 یک مهندس انگلیسی به نام «سیگسموند لیونی» طرحی به منظور گرمایش ساختمان­ها ارائه نمود که در آن از پنبه نسوز استفاده نمود . بعد­ها با پیشرفت علم آجر­های نسوز امروزی جایگزین آن شدند.

تاریخچه بخاری برقی

بعد از اختراع برق به مرور زمان ساخت انوع وسایل برقی از جمله بخاری برقی رواج پیدا کرد. بنابراین این نوع بخاری­ها پیشینه طولانی ندارند . اولین نمونه بخاری برقی در قرن نوزدهم میلادی تولید شدند.  در سال 1910 و در ایالات متحده یک نوع بخاری با سیستم گرمایشی الکتریکی تولید شد که جنس آن از آلیاژ نیکل کروم بود و بسیار مورد استقبال قرار گرفت . بعد از آن در سال 1925 و در کشور ژاپن نیز نمونه­ های دیگری از بخاری برقی تولید و روانه بازار شد.

نحوه عملکرد نخستین بخاری­های برقی

اولین بخاری­های برقی با لامپ­های گرمایشی سبب گرمای محیط می­شدند بعد از آن المنت­های فنری مورد استفاده قرار گرفتند و با استفاده از آن انرژی برق را به انرژی گرمایی تبدیل نمودند.

کاربرد بخاری در عصر حاضر

در گذشته اغلب از بخاری برای گرم کردن محیط منزل استفاده میشد ولی امروزه بخاری­ها انواع مختلفی دارند و در مکان­های متنوعی از آن­ها استفاده می­شود که علاوه بر گرم کردن فضای منزل از بخاری­ها برای گرم کردن فضاهای بزرگ و سرباز مانند رستوران­ها ، کافه­ ها  ، تالار­های پذیرایی ، باغ­ها ، ویلاها ، مراکز صنعتی و کارگاه­ها و … استفاده می­شود . برای گرم کردن فضاهای بزرگ اغلب از بخاری­های تابشی استفاده می­شود . این نوع بخاری­های برخلاف بخاری­های همرفت که ابتدا مولکول­های هوا را گرم می­کنند ، به طور مستقیم و مانند تابش خورشید بدون گرم کردن هوای اطراف ، سبب گرم شدن اشیاء می­شوند. از مزایای بخاری­های تابشی آن است که به سرعت سبب گرم شدن فضاهای بزرگ می­شود و مصرف انرژی آن بسیار بهینه بوده و در مصرف انرژی صرفه جویی می­شود .

منبع:ویلاسازه