فضای مجازی، تهدید یا فرصت ؟!
ظهور اینترنت باعث شده که بخشی از محیط جغرافیای عملکردی علم ژئوپلتیک به فضای مجازی منتقل شود. در این گزارش به فرصت های ژئوپلتیکی فضای مجازی می پردازیم.
به گزارش تسنیم،«پرونده حکمرانی فضای مجازی»؛ دانش ژئوپلتیک به عنوان علمی که روابط متقابل جغرافیا و قدرت و سیاست و کنش های ناشی از ترکیب آنها را با یکدیگر مطالعه می کند، پس از ظهور فناوری های اطلاعاتی ارتباطاتی متحول شده است. ظهور شبکه اینترنت و ایجاد فضای مجازی باعث شده که بخشی از محیط جغرافیای عملکردی علم ژئوپلتیک به فضای مجازی منتقل شود و دانش ژئوپلتیک فضای مجازی(سایبری) زاییده شود. در واقع دانش ژئوپلتیک فضای مجازی به مطالعه نقش دانش، اطلاعات، فناوری و هنر در ابعاد مختلف تولید، گردآوری، تمرکز و انتشار آن بر تولید قدرت و تأثیر این قدرت بر روابط بازیگران و مناقشات انها برای توسعه حوزه نفوذ خود در فضاهای جغرافیایی و گروه های انسانی در مقیاس های محلی، ملی وجهانی می پردازد.
با توجه به این واقعیت که فضای مجازی از منظر ژئوپلتیکی دارای اهمیت بوده و می تواند در فرآیند رقابت بازیگران سیاسی و حکومت ها و نیز نقش آفرینی در تولید قدرت و مناسبات آن در سیستم های جهانی و منطقه ای به کار گرفته شود، به مرور فرصت ها و تهدیدات فضای مجازی از بعد ژئوپلتیک می پردازیم. این موارد عبارت است از:
- امکان دسترسی کروی و جهانی و جابجایی اطلاعات در مقیاس وسیع، سریع و ارزان بین مکان ها و فضاهای جغرافیایی.
- امکان مبادله پیام، ایده، ارزش بین ملت ها، دولت ها، شرکت ها و بازیگران عرصه های مختلف.
- امکان پیوند تمامی انسان ها، گروه ها، اجتماعات، سازمان ها، شرکت ها، دولت ها در سطح جهان و شکل گیری ائتلاف ها و همکاری ها.
- امکان بروز وجود و نمایش هویت های میکرو و ماکرو در سراسر جهان.
- امکان بهره گیری از فضای مجازی برای ستیز، جنگ، رقابت و تهاجم نظامی، تروریستی و امنیتی علیه رقبا و دشمنان.
- امکان تولید قدرت و تسریع روند توسعه ملی کشورها و تغییر موقعیت و منزلت ژئوپلتیکی در سیستم های منطقه ای و جهانی.
- امکان تولید رفاه، آسایش، سرعت عمل و ارائه خدمات به شهروندان و گروه های اجتماعی کشورها و ملل مختلف و کمک به توسعه صلح و ثبات بین المللی و جهانی.
- امکان توسعه تعامل های اجتماعی و تفاهم فرهنگی بین شهروندان و گروه های اجتماعی کشورها و ملل مختلف و کمک به توسعه صلح و ثبات بین المللی و جهانی.
- امکان بهره گیری ابزاری از فناوری اطلاعات و قابلیت های شبکه جهانی اینترنت برای سلطه و نفوذ بر سایر کشورها و ملت ها.
- امکان بهره گیری از فضای مجازی و شبکه اینترنت در توسعه مبادلات و تجارت بین الملل و گسترش فعالیت مالی و اقتصادی و نیز تولید درآمد و منابع اقتصادی برای کشورها، شرکت ها و موسسات و افراد.
- امکان دسترسی به اطلاعات، پیام ها، نظرات و اندیشه های موجود در سراسر جهان به عنوان میراث فرهنگی و معرفتی مشترک بشری و نیز امکان انتشار نظرات، صداها، تظلمات و فریادها در مقیاس جهانی و رساندن آن به گوش همنوعان و ابنای بشر.
نکته پایانی آنکه همانگونه که قدرت موضوع و مبنای ژئوپلتیک است و تمامی برداشت ها، رویکردها، مصادیق و مولفه های ژئوپلتیک حول مدار و محور قدرت می چرخند و عنصر قدرت به صورت نهان و آشکار خود را در ژئوپلتیک نشان می دهد در ژئوپلتیک فضای مجازی نیز باید با شناخت کامل تهدیدات و فرصت های موجود در فضای مجازی، برتری و تفوق اطلاعاتی و تبلیغاتی در یک کلام قدرت تبلیغاتی و اطلاعاتی ایجاد کرد و بدین وسیله نفوذ خود را در فضاهای جغرافیایی و گروه های انسانی در مقیاس های محلی، ملی وجهانی گسترش داد.
