لزوم خلق زنجیره تامین در صنایع

امروزه بسیاری از سازمان ها، صنایع و نهادهای دانش بنیان، تمرکز ویژه ای به آینده نگری زنجیره ی تامین دارند و موفقیت آن ها بطور فزاینده ای با موفقیت زنجیره های تامین آن ها گره خورده است و براین اساس، ارتقا و بهبود زنجیره های تامین به عنوان دغدغه اصلی مدیران سازمان ها و صنایع به شمار می رود. اما در بسیاری از موارد ،مدیران تنها زمانی به زنجیره ی تامین توجه می نمایند که درصدد کاهش هزینه و رفع مشکلی باشند. از اینرو می توان بیان کرد که بزرگترین مشکل سازمان های تولیدی و خدماتی، پس از مدیریت روابط با مشتریان، مدیریت مناسب زنجیره ی تامین و تدارک نیازمندی های تولیدی و خدماتی است. باور این موضوع که، زنجیره ی تامین به دنبال کاهش هزینه ها و بهبود مستمر تولید است، سبب گشته ،بسیاری از سازمان ها و شرکت ها در ایران تا حدی به ارزش و جایگاه مدیریت زنجیره ی تامین پی ببرند.

برای اینکه هر چه بیشتر اهمیت زنجیره تامین را متذکر شویم، باید اشاره کنیم، زنجیره ی تامین، مجموعه عواملی هستند که خالق ارزش افزوده در اقتصادند. برخلاف بعضی از اصطلاحات در مدیریت که تعاریف مختلفی دارند، زنجیره ی تامین از نگاه همه مدیران مفهومی واحد دارد. زنجیره ی تامین شامل تمام کسب و کارها و واحدهایی است که بطورمستقیم یا غیر مستقیم، تامین کننده و برطرف کننده ی تقاضای مشتری هستند. البته در نگاه عموم، عناصر واسطه در مدیریت، زائد و مضر است. اما زنجیره ی تامین نه تنها امری ضروری برای کسب و کارهاست، بلکه علاوه بر تولید کنندگان شامل تمام عواملی است که مواد اولیه ی مورد نیاز کارخانجات را تامین می کنند، آن هایی که در بخش فروش فعالیت می کنند، حتی بخش حمل و نقل، انبار و همچنین فروشندگان و توزیع کنندگان محصول.

بگذارید با یک مثال ساده به جملات بالا عینیت بیشتری ببخشیم. فرض کنیم یک مشتری برای خرید یک سس گوجه فرنگی وارد یک فروشگاه بزرگ مثل “وال مارت“ می شود. زنجیره ی تامین با مشتری و نیاز او برای سس گوجه فرنگی آغاز می شود و مرحله ی بعد خود فروشگاه “وال مارت“ است که مشتری آنجا را برای خرید این سس انتخاب نموده است. اما موضوع به همین جا ختم نمی شود،بلکه انبارهای “وال مارت“ که محصولات را در آن انبار کرده اند، شرکت پخش و توزیع که سفارشات و انتخاب برندها را مدیریت کرده است و صدها جزء دیگر بخشی از زنجیره ی تامین فروشگاه “وال مارت “محسوب می شوند. اما پس از آن نوبت به تولید کننده می رسد و شرکت های پخش مختلفی که مواد اولیه ی این کارخانه ی تولید سس گوجه فرنگی را تامین می کنند، از باغداران گرفته که گوجه را کشت داده تا واسطه هایی که در تحویل این محصول کشاورزی به کارخانه نقش دارند همه و همه از اجزای این زنجیره ی تامین هستند. شکل دهی زنجیره ی تامین نه تنها می تواند از هزینه های جاری سازمان ها و صنایع بکاهد، بلکه اهرم بزرگی برای ادامه ی حیات آن ها در بازارهای رقابتی به حساب می آید. از اینرو علمی به عنوان (Supply Chain Management) یا به اختصار SCM هم بوجود آمده است تا بر پروسه های این کار نظارت داشته باشد. چرا که یک زنجیره ی بهینه می تواند منجر به کاهش هزینه ها، افزایش سرعت انجام کار و افزایش سوددهی شرکت ها و صنایع مختلف شود. حال در مثال بالا، اگر یکی از حلقه های این زنجیره پاره شود (بدرستی به وظایف خود عمل نکند) دیگر نمی توان به عملکرد درست آن اطمینان کرد و این نقص می تواند هزینه های زیادی را روی دست سازمان ها و صنایع بگذارد.