آمار فاجعه ی محیط زیستی پرندگان مهاجر!

خبرها حاکی از آن است که بازار چند صد میلیارد تومنی فروش و قاچاق انواع پرندگان مهاجر در سواحل شمالی کشور و بالاخص فریدونکنار جمع شده است، که در گام اول دولت سیزدهم در راستای حفاظت از محیط زیست بسیار حائز اهمیت است. اما تحقیقات میدانی از ادامه داشتن این ماجرای تلخ در پشت پرده ای سازمان یافته خبر می دهد. ولی آنچه مسلم است ، این است که نظارت های قانونی که امسال صورت پذیرفته است ، توانسته آمار این فاجعه ی محیط زیستی را به طرز چشمگیری کاهش دهد. در واقع اتفاقی که اخیرا از سوی علاقه مندان محیط زیست و حیات وحش به راه افتاده، تا حدود قابل قبولی نتیجه داده است و بساط بازار فروش پرندگان مهاجر در فریدونکنار با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و قوه قضاییه جمع شده است. البته چند سال قبل هم بازار پرندگان وحشی فریدونکنار تعطیل شده بود اما دوباره فعال شد، حتی داخل شهر تابلوهای تبلیغاتی فعالیت این بازار هم نصب شده بود، و فعالیت های غیر قانونی قاچاقچیان ادامه داشت.

استان مازندران دارای دو تالاب بین‌المللی میانکاله و فریدونکنار و چندین تالاب و آبگیر محلی از جمله ساهون، لپو و پلنگان، ولشت، استخرپشت، گل پل، خضر نبی، شورمست، دریوک، سراندون و بالندون، گز و کندوچال است. علاوه بر این بیش از ۸۰۰ قطعه آب ‌بندان به مساحت ۱۷ هزار هکتار دارد که همه ساله در فصل زمستان پذیرای ۹۰ گونه پرنده مهاجر زمستان گذران با جمعیت حدود ۲ میلیون بال است. اما سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که چه تعداد از این پرنده‌ها زنده از این تالاب بیرون می‌روند؟ البته آمار دقیقی از تعداد پرندگانی که برای زمستان گذرانی وارد تالاب‌ های ایران می‌شوند در دست نیست اما تخمین زده می‌شود که چهار میلیون پرنده در ایران زمستان گذرانی می‌کنند که به نظر می ‌رسد ، نصف آنها فقط در تالاب فریدونکنار در استان مازندران فرود می‌آیند و بقیه در سراسر کشور پخش می‌شوند که بخش زیادی از آنها به روش‌های مختلف قتل عام می‌ شوند.

فعالان محیط‌ زیست و علاقه‌ مندان حیات ‌وحش بیش از یک‌ دهه برای تعطیلی این بازار تلاش کردند. بازار فریدونکنار در استان مازندران، یکی از سیاه ترین میزبان های محیط زیستی است. خرید و فروش پرندگان مهاجری که به امید گذراندن روزهای سرد زمستان به تالاب‌ های ایران به ویژه فریدونکنار پناه می ‌آورند غافل از اینکه بخش زیادی از آنها آخرین پروازشان است چون هزاران متر تور هوایی و انواع دام‌ ها در تالاب‌های فریدونکنار، سرخرود انتظار آنها را می ‌کشند تا تبدیل به یک قتلگاه شود و مهمان کشی تلخ را براه اندازند و سر از تخت‌های خونین بازار پرندگان فریدونکنار درآورند.

فرهنگ سازی در زمینه مصرف نکردن گوشت این پرندگان می تواند نقش مهمی در کاهش شکار آنها داشته باشد، به عنوان مثال در بازار پرندگان ، گوشت غاز به قیمت کیلویی صد هزار تومان فروخته می شود و یک غاز دیگر از همان نوع ، کیلویی چهارصد هزار تومان قیمت گذاشته می شود که علت تفاوت این دو غاز در وحشی و پرورشی بودن آنها است، چون این گونه جا انداخته اند که گوشت پرنده وحشی خوشمزه تر است ، پس گران تر فروخته می شود که این به تبلیغ یک فرهنگ بد بر می گردد که متاسفانه پا گرفته است. در واقع تا زمانی که تقاضا نباشد عرضه هم کم می شود، متاسفانه رستوران های زیادی خواهان پرندگان مهاجر هستند چون مشتریان خاص خود را دارند اما اگر بر روی آنها فرهنگ سازی شود قطعا در بلند مدت شاهد کاهش تقاضا و به دنبال آن کاهش شکار پرندگان مهاجر خواهیم بود.

تحقق این مهم نه تنها از طریق سازمان های ذی ربط مقدور نخواهد بود بلکه نیازمند یک عزم ملی است که بتوان دیگر شاهد فجایعی از این دست نباشیم.