قصه ی پرغصه ی صنعت مد و لباس

پیشرفت تکنولوژی سبب تغییر و دگرگونی های بی شماری در زندگی بشر شده است. یکی از این تغییرات پرمخاطب و درآمدزای آن که درغالب مد پدیدار شده است. به عبارت دیگر، گرایش وسیع به تغییر و تنوع، بیانگر حرص و نیاز شدید انسان برای ورود به قلمروهای جدید است، که البته بزرگترین چرخش های مالی و اقتصادی در جهان را نیز به خود اختصاص داده است. صنعتی پولساز که تولیدکنندگان برندهای آن، در تراز کارآفرینان و ثروتمندان رتبه اول دنیا قرار می دهد. برند نه یک محصول یا پدیده ی صرفا فیزیکی، بلکه مجموعه‌ای از ویژگی های منحصر به فرد و دارایی های ملموس و غیرملموس هستند که در طول زمان تکامل می یابند و کامیابی برندهای ممتاز آن ها را مورد استقبال ستارگان سینما، ورزشکاران و افراد مطرح جامعه قرار می دهد که باعث قدرت و محبوبیت برندها بیش از پیش خواهد بود. البته دنیای مد و لباس به مدد شبکه های اجتماعی عکس محور مانند اینستاگرام و … رشد چشمگیری در بین شش میلیارد جمعیت کره ی زمین داشته اند و نمی توان نقش این رسانه ها را در ترغیب شهروندان در مقوله ی مدگرایی نادیده گرفت. امری مهم که حتی بارها در طی این سال ها مورد توجه رهبرمعظم انقلاب نیز قرار گرفته بود. (شکل لباس، چه پوشیدن، چگونه پوشیدن و از کدام الگوی پوشش استفاده کردن، جزو مصادیق و نمونه‎‎های بارز فرهنگ عمومی جامعه است که در مسیر زندگی و حرکت‎های آینده یک ملت در درازمدت تأثیر دارد). این بیانات بخشی از سخنان مقام معظم رهبری در دیدار وزیر و مسئولان وزارت ارشاد  و اعضای شورا‎های فرهنگ عمومی کشوردر سال 1374 بوده است.

متاسفانه هر از چند گاهی نمایشگاه هایی برپا می شود که متاسفانه یا نمایشگاه های مد و لباس ایرانی اسلامی با کیفیت پایین برگزار می شود و بخش اصلی که ارتباط آن با صنعت است در آن بسیار ضعیف است. استعدادهای هنری و ذهنی نوآور از مهم ترین نیازهای موفقیت در عرصه ی طراحی به شمار می رود. جشنواره های زیادی در دنیا برای رونمایی از طرح های دوخت سفارشی برگزار می شود که ایده های خوبی را برای طراحان جوان به ارمغان می آورد.مد مفهومی، محصول ذهن های خلاق طراحان مد است و برندهای شخصی در نام، نشان، هویت ویژگی ها و صفات ظاهری و اخلاقی و نیز دانش حرفه ای و علایق و فعالیت های مختلف افراد و حتی اعضای خانواده شان انعکاس می‌یابد. در این صنعت جذاب و پیچیده ،برندها همان کالاها محسوب می شوند که مغز متفکری در پشت آن محصول وجود دارد. مثلا اگر فردی کیفی به شکل لوگوی خاص خریداری کند، در واقع بیشتر از آنکه برای خود برند خرج کنند، برای سبک نوع زندگی و سطح پرستیژ آن خرید می‌کنند. هیچ کس از دنیای مد و لباس بی نیاز نیست و انسان ها با هر سبکی از زندگی و به مقتضای موقعیت مکانی و زمانی، با مد و لباس و پوشش ارتباط دارند. واقعیت این است که طراحان مد بسیار پیشرفت کرده‌اند و هر کدام صدا و تصویر منحصر به فرد خود را دارند که آن ها را از سایر رقبای خود متمایز می کند.در دنیای مد ظرفیت تجاری سازی شاید در مراتب دوم و یا چندم اهمیتی قرار دارد و آنچه در درجه ی اول اهمیت قرار دارد، ذهن خلاق طراحان مد و لباس است که در فشن و لباس های مفهومی مصداق پیدا کرده و می توان طراحان نوآور و موفق را شناسایی نمود. اما درعمل، حضور كم‌رمق طراحان و تولیدكنندگان داخلی در جشنواره های مد و لباس، نشان از نبود حمایت های جدی از حوزه ی مد و لباس و تلاش ناكافی و نگاه صرف سودمحور بسیاری از تولیدكنندگان داخلی دارد. صنعت پوشاک به عنوان یک کالای روزمره و پرمصرف محسوب می‌شود و می‌تواند زمینه اشتغال زایی و توسعه کسب و کار فعالان این صنعت و رونق اقتصادی را فراهم کند، که می تواند گام مهمی در رونق تولید داخلی و جهش تولید محسوب گردد.

هم اکنون سرانه مصرف پارچه هر ایرانی ۲۸ تا 31 مترمربع تخمین زده می‌شود، با این حساب، سالانه به ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمربع پارچه برای تولید پوشاک نیاز است و نیمی از مجموع پارچه مورد نیاز از سوی واحدهای نساجی داخلی تولید و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود و مجموع مصرف کالاهای نساجی و پوشاک ۵۱۰ هزار تُن است که ۳۵۰ هزار تن آن تولیدات داخلی است.

متاسفانه در جامعه با مصادیق زیادی از پدیده  مد و مدگرایی روبرو هستیم. خوب است، بدانیم که گاهی اوقات، تلاش کوچکی حتی در زمینه طراحی لباس، می‎تواند کمک بزرگی به این صنعت نماید. تحلیل آمار فوق حاکی از آن است که حمایت از صنعت پوشاک در ابعاد مختلف مانند طراحی لباس می‌تواند تحولی چشمگیر دراقتصاد کشور را ایجاد کند و در زمینه اشتغال‌زایی و تولید ثروت موثر واقع شود. این رشته به قدری تخصصی است که نیاز به دانش و علم و فرصت های تحصیلی دارد. برای تحصیل در گرایش‌های مختلف مد و لباس در کشور در مقاطع مختلف موقعیت‌های تحصیلی فراهم شده است که نقش مهمی در توسعه ی زیر ساخت های آموزشی و آکادمیک صنعت فشن به صورت مستقیم و غیر مستقیم دارد. رشته‌هایی چون: طراحی مد، بازاریابی مد و… از جمله گرایش های مطرح و پر مخاطب صنعت مد در عرصه آکادمیک هستند که سالانه هزاران نفر در سراسر جهان مشغول به تحصیل در این رشته هستند.