روند رو به افزایش استارت آپ های ایرانی
استارت آپ در یک مفهوم کلی به پروژههایی اطلاق میشود که معمولا در جریان آن، یک ایده خام، به کمک تلاش و کوشش یک گروه و تیم به تولید یک محصول و در نهایت برای فروش آن محصول میانجامد .با نگاهی گذرا و جستجو در اینترنت متوجه می شویم ،ترویج مفهوم استارت آپ، خیلی قدیمی و به زمان های گذشته بر نمی گردد و شاید تنها یک یا دو دهه از استفاده از مفهوم این لفظ در ایران و سایر نقاط جهان میگذرد، اما اکنون متاسفانه به دلیل جذابیت یا به هرحال رقابتهای ناسالم، شاهد استفاده پرتکرار از واژه و عنوان استارت آپ در عرصه های کسب و کار و مشاغل مختلف هستیم.
به گفته کارشناسان این حوزه ،استارتآپ یک سرمایهگذاری به شکل کارآفرینی است که طی آن یک شرکت نوپا، ایدهی جدیدی برای کسب وکار ارائه میدهد که سعی دارد با یک رویکرد علمی و فناوری ، فعالیتهای مرتبط با کسب و کار را مدیریت کند و از منابع موجود خود به نحوی شایسته و انعطافپذیر در جهت توسعه و پیشرفت آن استفاده نماید.
آمارها نشان می دهد، اکنون در برهه ی زمانی به سر می بریم که دنیای استارت آپ ها بیشتر از هر زمان دیگری برای ایرانیان جذاب است و توسعه یافتگی این استارت آپ ها در چند سال گذشته به خاطر استقبال مردم بسیار چشمگیر بوده است. گرچه از کلیه ی استارت آپ های ثبت شده آمار دقیقی هنوز در دسترس نیست، اما روند رو به افزایش آن ها بسیار ملموس و قابل مشاهده است. البته بسیاری از کارشناسان این حوزه بر این عقیده اند که بیشتر استارت آپ ها در ایران بیشتر از آن که رشد داشته باشند از نظر تعداد افزایش یافته اند. چرا که مفهوم رشد یک مفهوم کیفی است و باید با شاخصه های مختلفی از جمله میزان موفقیت، درآمدزایی و سایر فاکتورها مورد بررسی قرار گیرد.
البته این نکته هم حائز اهمیت است که این آمار رو به رشد ،تنها شامل استارت آپ های موفق نیست. بلکه استارت آپ های شکست خورده و یا مسکوت مانده نیز در آن لحاظ شده اند. با یک جستجوی ساده در وب با انبوهی از استارت آپ هایی مواجه می شوید که مدت هاست دست از کار کشیده اند و آپدیت نشده اند و کم کم در حال محو شدن هستند. البته موضوع شکست آنان خیلی هم دور از انتظار و پدیده ی عجیب و غریبی نیست. چرا که از هر ده استارت آپ، نه استارت آپ محکوم به شکست هستند و جالب است بدانید که بیشتر آن ها نیز در شش ماهه اول شکست میخورند.
بررسی آمارهای مربوط به قسمت فعالیت استارت آپهای ایرانی برای جوانان با انگیزه و خلاقی که قصد فعالیت یا سرمایهگذاری در در این حوزه دارند ،می تواند جذاب باشد و البته به غیر از جذابیت به آن ها کمک کند که در چه حوزه هایی می توانند موفق ترعمل نمایند. خدمات و ابزارهای پایه فناوری اطلاعات، یکی از پرطرفدارترین و البته پردرآمدترین حوزهی فعالیت استارت آپی هستند و قریب به سی درصد استارت آپها در این بخش فعالیت میکنند. رتبه ی بعد از آن حوزه ی تبلیغات و بازاریابی و آموزش و مشاوره هرکدام با چیزی حدود هفده درصد در حال فعالیت هستند. ورزش با ۰.۶ درصد و موسیقی با ۱.۲ درصدريال سه حوزهی کم طرفدار فعالیت استارت آپهای ایرانی الکاماستارز ۹۸ شناخته شدهاند.
در خیل عظیمی از استارت آپ های ناموفق، با نگاهی کلی به استارت آپهای تقریبا موفق داخلی، میتوانیم چند زمینه ی فعالیت را بهعنوان زمینههای اصلی آنها مشخص کنیم. خرده فروشی، حمل و نقل و تاکسیرانی، تبلیغات و اشتراک ویدئو، اززمینههایی هستند که خوشبختانه استارت آپ های مربوط به آن ها بسیار موفق عمل کرده اند. دیجیکالا، اسنپ، تپسی، الوپیک، آپارات و فیلیمو و صدها استارت آپ دیگر در این حوزه از نمونههای موفقی هستند که در جذب مشتری، خلاقیت و نبوغ و جذب سرمایه گذار بسیار موفق عمل کرده و تا به امروز هم ،یکه تاز عرصه های فعالیت خود هستند.
باید پس زمینه ی استارت آپ ،خلاقیت و البته ایده های بکرهم باشد، اما آمارها نشان می دهد که برای موفقیت در بازارهای کوچک و کشورهای در حال توسعه مانند ایران، نیازی به ایدههای آن چنان بکر که به فکر کسی هم نرسیده ،نیست، بلکه می توان با ایده گرفتن و البته تا حدودی دنبال کردن استارت آپ های موفق خارجی و اجرای صحیح آن در بازار ایران، نه تنها در جذب مشتریان موفق بود، بلکه به سوددهی بسیار مناسبی هم دست پیدا کرد.
مهندس فاطمه یحیایی